Vetra VBR to typ trolejbusu wytwarzanego w latach 1945–1964 przez francuską firmę Vetra.

Konstrukcja
Okres powojenny to czas dotkliwych braków taborowych. Po uruchomieniu sieci trolejbusowej w 1946 r. na bazie sowieckich trolejbusów pojawiła się konieczność zakupu nowych pojazdów. Zwrócono się w kierunku Europy Zachodniej. Rozważano trolejbusy produkcji angielskiej, ostatecznie wybrano jednak nowoczesne wówczas francuskie trolejbusy marki Vetra. Pierwsze z nich dotarły do Polski w 1947 roku.

Firma Vetra istniała w latach 1925-1964. Utworzył ją Alsthom jako towarzystwo celowe do budowy trolejbusów. W 1937 Alsthom przejął spółkę. W latach 30. produkowane były trolejbusy CS60, w Polsce obecne w Wałbrzychu, a w połowie lat 40. zaprezentowano nowy model VBR. Trolejbus posiadał stalową konstrukcję, silnik o mocy 130 koni, oś tylną firmy Renault i instalację pneumatyczną Westinghouse. Pojazdy Vetra były też sprzedawane na eksport, m. in. do Algierii, Maroka i Tunezji. W latach 60. likwidowano we Francji trolejbusy i firma Vetra zakończyła produkcję w 1964 r., po wykonaniu około 1700 trolejbusów.

Trolejbusy Vetra VBR posiadały 3-drzwiowe nadwozie o długości około 10 metrów, w którym znajdowało się około 40 miejsc siedzących. Silnik o mocy 130 KM umieszczono pod podłogą, pomiędzy osiami. Napędzana oś tylna była dwustopniowym mostem napędowym.

Fotel kierowcy był umieszczony dość wysoko, dzięki czemu kierujący pojazdem miał bardzo dobrą widoczność przez duże przednie okna. Kierownica umieszczona została na wysokiej kolumnie. W kabinie kierowcy znalazły się trzy pedały, odpowiedniki samochodowego sprzęgła, hamulca i gazu. Jeden był po lewej stronie kierownicy i odłączał oporniki rozruchowe, a drugi był tak jak gaz - po prawej - i odłączał kolejne oporniki. Hamowanie było realizowane obcowzbudnie, co pozwalało na odzysk energii.

W porównaniu z trolejbusami JaTB, Vetry posiadały nowocześniejszą, dużo trwalszą, w pełni stalową karoserię. Dodatkową zaletą była większa liczba drzwi dwuskrzydłowych harmonijkowych.

Do Warszawy trafiła partia 15 szt. w 1947 r. (numery 31-45) oraz 10 szt. w 1949 r. (46-55).

W ramach stopniowej stalinizacji życia społecznego i gospodarczego w Polsce zerwano kontakty z państwami zachodnimi i zrezygnowano z importu Vetr. Zamiast nich tabor zasilać miały wozy z bloku wschodniego. Wyjątek zrobiono dla autobusów Chausson, które przez wiele lat importowano na potrzeby Warszawy.

W 1956 trzy Vetry z Warszawy przekazano do Wałbrzycha. Z kolei 4 szt. Vetr z Poznania wyprodukowanych w 1949 r. przekazano w 1960 roku do Warszawy.

Ponieważ Vetry były trolejbusami dobrej jakości, eksploatowano je przez kilkanaście lat. Zastąpiły je dopiero trolejbusy Škoda 9Tr, dostarczane w latach 60.

Jako ciekawostkę można dodać, że producent przewidywał jazdę autonomiczną trolejbusu z wykorzystaniem agregatu na bazie silnika Peugeot 202U, 1,2 L o mocy 30 KM, napędzającego prądnicę 16 kW, co pozwalało na jazdę z prędkością 10 km/h.

Dostawy
Państwo Miasto Lata dostaw Liczba Numery taborowe
Polska Gdynia 1949 13 300–312
Poznań 1949 4 117–120
Wałbrzych 1949 3
Warszawa 1947–1949 25 31–55
Łączna liczba: 58

Uwaga: Wykaz miast, do których dostarczono trolejbusy VBR, nie jest kompletny. Nie uwzględnia również miast, które otrzymały używane trolejbusy.


Dane techniczne
Producent: Vetra, Paryż, Francja
Okres produkcji: 1945-1964
Nadwozie: Wysokopodłogowy trolejbus klasy MAXI
Liczba drzwi: 3
Układ drzwi: 2-2-2
Liczba miejsc siedzących: 40
Liczba miejsc stojących: 19 lub 20
Silnik: Alsthom
Moc ciągła: 130 KM (95,6 kW)
Układ napędowy: silnik umieszczony pomiędzy osiami pojazdu, napędza koła tylne
Długość: 10 000 mm
Szerokość: 2490 mm
Wysokość: 2900 mm
Hamulce: Westinghouse pneumatyczne z rekuperacją
Poprzednik: Vetra CS60