Obecny czas: Czw, 28.03.2024, 9:08




Napisz nowy temat Odpowiedz  [ 73 posty(ów) ]  Idź do strony Poprzednia  1, 2, 3, 4
Pojazdy patrolowe i opancerzone 
Autor Wiadomość
Moderator
Awatar użytkownika

Postów: 20830
Miejscowość: Łódź / Warszawa
Samochód: Fiat Delta 3
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone
I wielkie dzięki, przy okazji sam się podeudukowałem :)

_________________
Fanpage SamochodySwiata.pl || Mój Instagram


Pią, 20.09.2013, 21:34
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 929
Samochód: Viggen
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone
BAAINBw zamówił nową partię 84 zmodyfikowanych wozów patrolowych Mercedes-Benz Enok 6.1 4x4 LAPV. W 2017 w Bundeswehrze będzie ich 221.

Image

Federalny Urząd Wyposażenia, Sprzętu Informatycznego i Materiałów Bundeswehry BAAINBw (Bundesamt für Ausrüstung, Informationstechnik und Nutzung der Bundeswehr) podpisał z Mercedesem-Benzem umowę o wartości 56,3 mln euro (234,5 mln zł) na dostawy 84 wozów patrolowych Enok 6.1 LAPV (Light Armored Patrol Vehicles). Ponadto zostało zawarte porozumienie dotyczące dostaw części zamiennych o początkowej wartości 4,7 mln euro (19,6 mln zł). Beneficjentami umowy, oprócz integratora są poddostawcy: niemieckie przedsiębiorstwa Armoured Car Systems z Aichach i LeTech z Welzheim oraz austriackie Magna Steyr z Grazu.

Dostawy mają rozpocząć się w 2015 i zakończyć w 2017. Samochody Enok 6.1 (pol. Jenot) będą zastępowały w linii dotychczas używane wozy Wolf SSA w stosunku jeden do jednego. Z 84 zamówionych pojazdów, 49 ma zostać wyprodukowanych w odmianie dla jednostek specjalnych, 19 w wersji patrolowej (ze zdalnie sterowanymi modułami uzbrojenia FLW 100), a pozostałe 16 w wariancie do nauki jazdy.
To już druga transza pojazdów tego typu kupionych przez Bundeswehrę. Wcześniej zamówiono 137 nieco lżejszych samochodów Enok 5.4. Należą one, obok pojazdów Wolf SSA i Mungo, do kategorii wozów określanych mianem opancerzonych pojazdów dowodzenia i wielozadaniowych klasy 1 (Geschützte Führungs- und Funktionsfahrzeuge, Klasse 1). Po zakończeniu obecnych dostaw, Bundeswehra będzie miała na stanie 221 Enoki 5.4 i 6.1. Oznacza to łączną liczbę 896 wozów kategorii GFF 1, co pokrywa całkowite zapotrzebowanie niemieckich sił zbrojnych na tę klasę pojazdów.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Francja przekazała Senegalowi nieokreśloną liczbę samochodów terenowych RAM Mk 3 4x4. Pojazdy będą używane w misji stabilizacyjnej ONZ na Wybrzeżu Kości Słoniowej.

Image

Pojazdy przekazało Afrykanom ministerstwo obrony Francji. Wozy trafiły na kontynent najprawdopodobniej za darmo, w ramach francuskiego programu pomocy wojskowej. Francuzi przeprowadzili też szkolenie z ich obsługi.

RAM Mk 3 trafiły do żołnierzy dwóch jednostek zmechanizowanych wojsk lądowych Senegalu. Pojazdy będą używane m.in. w ramach United Nations Operation in Côte d'Ivoire (UNOCI). Senegalski kontyngent współtworzy siły szybkiego reagowania misji.

Liczba przekazanych Afrykanom wozów nie została podana do publicznej wiadomości. Pojazdy uzupełnią w linii eksploatowane już Ratel 20 6x6. Senegal jest ósmym państwem Afryki, które będzie eksploatowało RAM Mk 3. Produkowane przez Israel Aerospace Industries samochody terenowe zakupiły w przeszłości Botswana, Czad, Demokratyczna Republika Kongo, Gabon, Kamerun, Lesoto i Maroko.

Przed kilkoma tygodniami dwóch dotychczasowych użytkowników RAM Mk 3 zamówiło 100 dodatkowych wozów tego typu. Pojazdy trafią na kontynent w 2016.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Czterech producentów złożyło oferty w przetargu na dostawę 186 samochodów terenowych w ramach brazylijskiego programu VBMT-LR.

Image
Zdjęcie: Avibras

O brazylijskie zlecenie na wozy nazwane Viatura Blindada Multi-Tarefa-Leve de Rodas (VBMT-LR) ubiegają się: Iveco Latin America oferujący jedną z odmian pojazdów rodziny LMV; brazylijski Avibras z wozem Tupi 4x4, będącym zmodyfikowaną wersją Sherpa Light Scout francuskiego Renault Trucks Defense; BAE Systems Land Systems South Africa z RG32 LTV; oraz AM General i Plasan z MLTV-BR (Modernized Light Tactical Vehicle, dostosowanym do lokalnych wymagań).
Wojska lądowe chcą kupić 186 samochodów terenowych VBMT-LR , a ich dostawy mają rozpocząć się pół roku po zawarciu porozumienia. Pojazdy będą dostarczanie w konfiguracji wielozadaniowej. Brazylijczycy nie wykluczają jednak zakupu w przyszłości odmian specjalistycznych.

W pierwszej kolejności armia ma otrzymać 32 VBMT-LR dostarczone bezpośrednio przez producenta. W drugiej transzy, liczącej 77 wozów, pojazdy trafią do Brazylii w częściach, a następnie zostaną zmontowane przez lokalnego partnera. Planuje się, że pojazdy trzeciej serii, także liczącej 77 VBMT-LR, zostaną wyprodukowane już w Brazylii.
Nowe samochody terenowe kupowane są w ramach programu Projeto Estratégico do Exército Guarani (Nova Família de Blindados de Rodas). Obejmuje on też dostawy 2044 kołowych transporterów opancerzonych VBTP-MR Guarani 6x6 i kilkuset transporterów rozpoznawczych VBR-MR 8x8 (Viatura Blindada de Reconhecimento-Média de Rodas) .

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ministerstwo obrony Republiki Czeskiej rozpisze przetarg na dostawę ponad 60 samochodów terenowych klasy MRAP.

Przetarg na dostawę 62 MRAP zostanie rozpisany do połowy br. Wozy trafią do jednostek, które eksploatują obecnie terenowe Iveco LMV 4x4. Pojazdy będą przekazywane odbiorcy w dwóch transzach. Praga nie informuje, jakie środki finansowe zamierza zarezerwować na realizację zapowiadanego programu zakupowego.

Image
Zdjęcie: SVOS

W przetargu udział weźmie najprawdopodobniej tylko dwóch producentów. Jedną z ofert przygotuje rodzima SVOS, wystawiając w konkursie samochody patrolowe Vega 4x4/6x6 (na powyższym zdjęciu). Pojazdy osadzono na podwoziu Tatry T815.
Wyposażono je w silnik Cumminsa o mocy 410 KM i 6-stopniową, automatyczną przekładnię Allisona. Zapewniają one uzyskanie prędkości maksymalnej 110 km/h. Masa całkowita wozu wynosi 19 t .

Alternatywą ma być Titus 6x6 francuskiej Nexter Group, osadzony na podwoziu terenowej Tatry. Wóz napędzany jest powerpackiem o mocy 440 KM .

Image
Titus to 3-osiowy transporter piechoty o dopuszczalnej masie całkowitej 27 t / Zdjęcie: Nexter

Program zakupowy jest wynikiem doświadczeń wyniesionych z misji w Afganistanie. Wojska lądowe od lat zgłaszały zapotrzebowanie na pojazdy o większej masie i ładowności niż wspomniane Iveco LMV. Równie ważna jest też odporność nowych wozów na eksplozje improwizowanych urządzeń wybuchowych.

Poza nowymi samochodami terenowymi klasy MRAP wojska lądowe Czech pozyskają też w najbliższych miesiącach 20 samochodów dowódczo-sztabowych. Pojazdy zostaną osadzone na kołowych transporterach opancerzonych Pandur II 8x8. Czesi eksploatują już 107 wozów opancerzonych rodziny Pandur II .

altair.com.pl

_________________
,,Lepiej milczeć i sprawiać wrażenie głupca,
niż przemówić i rozwiać wszelkie wątpliwości'' - Lincoln


http://www.hattrick.org/Signup/Invite.aspx?ref=2PU488


Czw, 05.02.2015, 19:14
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone
Image (C) Defence24.pl
Pierwszy Krab z podwoziem K9 podczas MSPO2015. Fot. J.Sabak

Defence24.pl napisał(a):
Krab na ostatniej prostej. Umowa na Raki w tym roku
Juliusz Sabak
Piątek, 02 Października 2015, 8:07

Podwozie K9 zostało w pełni zintegrowane z wieżą systemu Krab kalibru 155 mm. Po zakończeniu badania typu rozpocznie się seryjna produkcja - poinformował gen. Adam Duda, szef Inspektoratu Uzbrojenia.

Badania typu, niezbędne dla rozpoczęcia produkcji i wprowadzenia na wyposażenie dział samobieżnych Krab kalibru 155 mm, mają zostać zrealizowane w październiku. Jak powiedział gen. Adam Duda, IU nie spodziewa się żadnych problemów, gdyż ryzyka techniczne są znikome, a wieża została bez większych problemów zintegrowana z podwoziem K9 firmy Samsung.

Zakończenie testów umożliwi zrealizowanie do końca 2017 produkcji i dostaw pierwszego modułu dywizjonowego, liczącego 24 egzemplarzy dział Krab wraz z pojazdami towarzyszącymi. Do końca 2022 roku w linii ma znaleźć się 120 armatohaubic tego typu.

Zaawansowane są również działania związane z wprowadzeniem na uzbrojenie Wojska Polskiego samobieżnych moździerzy 120 mm na podwoziu KTO Rosomak. Trwają jeszcze badania wozu zabezpieczenia technicznego, rozpoznawczego i amunicyjnego, natomiast zakończono badania wozu dowodzenia i moździerza samobieżnego. Realizacja pełnego cyklu badań i certyfikacja umożliwi podpisanie umowy na zakup tego systemu przez MON przed końcem roku.


(C) Defence24.pl


---


oraz kilka moich pstryków z defilady w Święto Wojska Polskiego 2015:

Image
Image
Image
Image

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Sob, 03.10.2015, 0:24
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone
kilka moich fotek z defilady w Święto Wojska Polskiego 2016:

Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Czw, 18.08.2016, 0:11
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1973-2005 T-72
1973-2005 T-72

Image
Image Wikipedia.org
Image Tech.wp.pl
Image Wnp.pl
Image
Image Defence24.pl
Image Zbiam.pl
Image the-Blueprints.com
Image KomputerSwiat.pl
Image Pinterest.com
Image Reddit.com

Film:
https://www.youtube.com/watch?v=Jp7L4MhRkTQ Terenwizja at Youtube.com
Cytuj:
T-72 to czołg podstawowy konstrukcji radzieckiej wprowadzony na uzbrojenie wojsk radzieckich w roku 1973. Produkowany w Niżnym Tagile w Uralskiej Fabryce Wagonów (UWZ). ZSRR sprzedał licencje na jego produkcję do kilku krajów (Czechosłowacji, Indii, Jugosławii, Polski). Ogółem do połowy lat 90. zbudowano około 20 tysięcy tych czołgów w kilku krajach świata. Oprócz byłego Związku Radzieckiego jest on eksploatowany przez wiele państw, w tym m.in.: należących do byłego Układu Warszawskiego, afrykańskich (np. Algieria i Angola), arabskich (np. Iran, Irak i Syria), Finlandię, Indie i kraje byłej Jugosławii.

Na wyposażenie Wojska Polskiego wszedł w 1978 roku. Na podstawie licencji produkowany był w gliwickim Bumarze. Długo stanowił podstawowy komponent polskich wojsk pancernych – według danych MON z 1 października 2005 w użyciu było 597 takich wozów. W Polsce występował w następujących wersjach: T-72M, T-72M1 i T-72M1D. Jego daleko posuniętą modernizacją jest PT-91, których polskie wojska lądowe posiadają 233.

Liczba czołgów z rodziny T-72 zmalała do 257 sztuk w 2018 r., po czym MON zadecydował o przywróceniu do służby 127 maszyn. 22 lipca 2019 roku MON podpisał umowę na remont i modyfikacje w latach 2019-2025 230 czołgów z opcją na kolejne 88 czołgów. Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie Polska przekazała temu krajowi ponad 310 czołgów T-72M, T-72 M1 i PT-91.

Historia powstania
Czołg został opracowany pod koniec lat sześćdziesiątych w Biurze Konstrukcyjnym (OKB-520) Uralskiej Fabryki Wagonów w Niżnym Tagile (Zakład 183). Stanowi rozwinięcie prototypowego pojazdu nazwanego Obiekt 167, którego dokonał zespół kierowany przez L. N. Karcewa (do 1969 roku) i W. N. Wenediktowa (od 1969 roku). Czołg wprowadzono do uzbrojenia Armii Radzieckiej w 1973 roku.

Czołg T-72 produkowano (z niewielkimi zmianami) do 1979 roku, kiedy to przyjęto do uzbrojenia jego zmodernizowaną wersję oznaczoną T-72A, różniącą się głównie konstrukcją pancerza wieży, przyrządami celowniczymi i armatą. W eksportowej wersji T-72A oznaczonej T-72M zmieniono nieco opancerzenie wieży oraz wyposażenie, a w T-72M1 - zwiększono grubość przedniej, górnej płyty kadłuba.

Na bazie T-72A opracowano czołg T-72B (przyjęty do uzbrojenia w 1985 roku), który przystosowano do wystrzeliwania z armaty przeciwpancernych pocisków kierowanych oraz zwiększono jego ochronę, montując segmenty pancerza reaktywnego. Opracowano także jego wariant eksportowy oznaczony T-72S.

Na bazie czołgów podstawowych T-72, T-72A i T-72B powstały czołgi dowódcze, odpowiednio: T-72K, T-72AK i T-72BK, wyposażone w dodatkową radiostację R-130, agregat prądotwórczy AB-1 i aparaturę nawigacyjną TNA-3 (kosztem zmniejszenia ilości przewożonej amunicji armatniej).

W toku produkcji i eksploatacji w czołgu T-72 dokonano licznych przeróbek i modyfikacji, w wyniku których powstały pojazdy: T-72AB (zmodernizowany w 1985 roku czołg T-72A, wyposażony w pancerz reaktywny), T-72B1 (T-72B bez niektórych zespołów systemu kierowania ogniem) oraz T-72B(M), będący zmodernizowanym w 1985 roku czołgiem T-72B, wyposażonym w integralny pancerz reaktywny. Również kraje, które produkowały czołgi T-72 na podstawie licencji dokonywały własnych modyfikacji, np.: Słowacja (T-72 Moderna, T-72M1-A, T-72M2), Ukraina (T-72AG), Jugosławia (M-84A) i Czechy (T-72CZ M3, T-72CZ M4, T-72MP).

W 1980 roku rozpoczęto produkcję licencyjną czołgu T-72M (T-72A) w: Indiach, Czechosłowacji, Jugosławii oraz Polsce (od 1982 roku - Zakłady Mechaniczne Bumar Łabędy S.A.), a od 1984 roku - T-72M1.

Na bazie zespołów czołgu T-72 powstało kilkanaście pojazdów wyspecjalizowanych, w tym m.in.: mosty samobieżne MTU-72 (Rosja) i PMC-90 (Polska), wozy zabezpieczenia technicznego: BREM-1 (Rosja) i WZT-3 (Polska), czołgi saperskie: IMR-2, IMR-2M1 i IMR-2M2 (Rosja), maszyna inżynieryjno-drogowa MID (Polska), ciężki wóz rozminowania BMR-3 (Rosja) oraz prototypy: 155 mm armatohaubicy samobieżnej z wieżą od GCT (Francja) i wieżą T-6 (Republika Południowej Afryki), Zuzana (Słowacja) oraz zestawy przeciwlotnicze ZA-35 SPAAG (Republika Południowej Afryki) i PZA Loara (Polska).

Opis konstrukcji
Czołg T-72 ma klasyczny układ konstrukcyjny, z przedziałem kierowania znajdującym się w przedniej, środkowej części kadłuba, bojowym - w części środkowej kadłuba i napędowym - z tyłu kadłuba. Kadłub pojazdu, spawany z płyt pancernych, ma w przedniej części pancerz warstwowy (stal i płyty szkłotekstolitowe). Odlewana wieża jednolita ma (począwszy od wersji T-72A) w przednich ściankach piaskowe rdzenie odlewnicze, służące jako dodatkowa ochrona wozu[1]. W wieży znajdują się miejsca dla dowódcy (z prawej strony) i działonowego (z lewej).

Uzbrojeniem głównym czołgu jest 125 mm armata gładkolufowa, stabilizowana w dwóch płaszczyznach, wyposażona w zmechanizowany układ zasilania amunicją. Armatę pod oznaczeniem D-81 opracowało w latach 1961-1964 Biuro Konstrukcyjne OKB-9, a po przystosowaniu jej do montażu w wieży czołgu T-72 otrzymała nazwę 2A26M2. Z kolei zmodyfikowana wersja 2A26M2 została oznaczona 2A46 i jest montowana w czołgach T-72A, T-72M i T-72M1.

Armata 2A46 ma lufę (wzmocnioną płaszczem na odcinku komory nabojowej) z przedmuchiwaczem i osłoną termiczną oraz półautomatyczny zamek klinowy (o poziomym ruchu klina, otwierany na lewą stronę) z elektryczno-mechanicznym układem odpalającym. W dziale zastosowano: kołyskę typu cylindrycznego, hydrauliczny opornik typu wrzecionowego (z regulatorem powrotu i wyrównywaczem objętości płynu), trzycylindrowy powrotnik hydropneumatyczny, osłonę boczną i mechanizm podniesieniowy. W najnowszej wersji armaty 2A46, oznaczonej 2A46M i stosowanej w czołgu T-72B (i jego odmianach), zmieniono m.in. oporopowrotnik (dwa oporniki zamontowano symetrycznie pod i nad lufą) i kołyskę, co wpłynęło na większą celność działa i umożliwiło zdemontowanie lufy bez konieczności zdejmowania wieży. Ponadto zastosowano integralny system do regulacji zerowej linii celowania oraz dwutaktowy mechanizm otwierający zamka (z wysuwaną rękojeścią), znacznie redukujący siłę niezbędną do otwarcia zamka.

Z armatą 2A46 współpracuje zmechanizowany układ zasilania amunicją umożliwiający automatyczne (lub półautomatyczne i ręczne - awaryjne) załadowanie armaty o pozwoliło na zredukowanie załogi do trzech żołnierzy. Układ ten składa się z: transportera obrotowego (w którym znajdują się 22 kasety z nabojami), mechanizmu podniesieniowego kaset, dosyłacza, mechanizmu wyrzucania łusek, urządzenia pamięciowego, skrzynki rozdzielczej, rygla armaty, pulpitu sterowania i kierowania ładowaniem oraz wskaźnika liczby nabojów w transporterze. Po uruchomieniu układu zasilania następuje sprowadzenie armaty do kąta ładowania (zapewnia to stabilizator), obrót transportera obrotowego i wyszukanie najbliższego żądanego naboju, po czym mechanizm podniesieniowy kaset podnosi kasetę z pociskiem na linię dosłania, a dosyłacz dosyła pocisk do komory nabojowej. Następnie kaseta opuszcza się na linię dosłania ładunku miotającego i dosyłacz dosyła ładunek miotający do komory nabojowej. Wraz z dosyłaniem pocisku, mechanizm wyrzucania łusek otwiera okno w stropie wieży, przez które dno łuski naboju (po strzale) jest wyrzucane na zewnątrz czołgu.

Do strzelania z armaty stosuje się naboje rozdzielnego ładowania, z łuską częściowo spalającą się i pociskami: przeciwpancernym podkalibrowym (BM9, BM12, BM15, BM17, BM22, BM44), kumulacyjnym (BK12M, BK14M) oraz odłamkowo-burzącym (OF19, OF26). Ładunek miotający Ż40 lub Ż63 (dla BM44) wyposażono w zapłonnik elektryczno-uderzeniowy. Amunicję armatnią (od 31 do 45 nabojów - w zależności od wersji czołgu) umieszczono w transporterze obrotowym pod podłogą wieży (22 naboje) oraz w zbiornikach-zasobnikach i w uchwytach - wewnątrz przedziału bojowego.

Stabilizację, naprowadzanie na cel oraz sprowadzanie armaty do kąta ładowania (w płaszczyźnie pionowej) zapewnia stabilizator 2E28M, skonstruowany w instytucie CNII-173. Naprowadzanie armaty w płaszczyźnie pionowej i poziomej (obrót wieży) odbywa się za pomocą napędów elektrohydraulicznych. Nowsze wersje czołgów, uzbrojone w armatę 2A46M, wyposażono w stabilizator 2E42-2, w którym naprowadzanie armaty w płaszczyźnie poziomej odbywa się za pomocą napędów elektrycznych[1].

Uzbrojenie dodatkowe czołgu składa się z: 7,62 mm sprzężonego karabinu maszynowego PKT (z zapasem 2000 nabojów) oraz 12,7 mm przeciwlotniczego wielkokalibrowego karabinu maszynowego NSWT (z celownikiem kolimatorowym K10-T i zapasem 300 nabojów), zamontowanego na wsporniku włazu dowódcy. Ponadto z przodu wież czołgów produkowanych od 1979 roku (od T-72A) umieszczono 12 wyrzutni granatów dymnych 902A Tucza kalibru 81 mm (polskie czołgi T-72A późnych serii produkcyjnych wyposażono w 8 wyrzutni granatów dymnych Tellur).

Przyrządy celownicze czołgu T-72 zawierają celownik-dalmierz koincydencyjny TPD-2-49 (czołgi od wersji T-72A - laserowy TPD-K1, o powiększeniu 8x, kącie widzenia 9° i pomiarze odległości od 400 do 4000 m) oraz aktywny celownik nocny TPN-1-49-23 (o powiększeniu 5,5x, kącie widzenia 6°, odległości celowania - 800 m), współpracujący z reflektorem podczerwieni Ł-2AG Łuna. Do obserwacji terenu działonowy ma dodatkowo peryskop TNP-165A. Dowódca dysponuje natomiast dzienno-nocnym przyrządem obserwacyjnym TKN-3B (o powiększeniu 5x - w dzień i 4,2x - w nocy, kącie widzenia 10° - w dzień i 8° - w nocy) z reflektorem podczerwieni OU-3GK oraz dwoma peryskopami TNPO-160. Na stanowisku mechanika-kierowcy zamontowano: peryskop TNPO-168W, dwa peryskopy TNPA-65 i noktowizor aktywny TWNE-4B (o powiększeniu 1x i kącie widzenia 35°) z reflektorem podczerwieni FG-125.

Elektro-mechaniczny przelicznik balistyczny w celowniku dalmierzu TPD-K1 wylicza dane do strzelania na podstawie pomiaru odległości do celu, rodzaju stosowanej amunicji oraz poprawek na inne od tabelarycznych wartości: ciśnienia atmosferycznego, temperatury powietrza i ładunków miotających i stopnia zużycia przewodu lufy[1].

Od 1985 roku czołgi: T-72B, T-72B1, T-72S, T-72BK i T-72B(M) wyposaża się w celownik nocny TNP-3-49 oraz celownik-dalmierz laserowy 1K13-49, zapewniający naprowadzanie przeciwpancernych pocisków kierowanych wiązką laserową 9M119 (zestaw 9K120 Swir).

Środki łączności czołgów składają się z: radiostacji R-123M i telefonu czołgowego R-124, przy czym czołgi serii T-72B mają radiostacje R-173.

T-72 wyposażono m.in.: w żyroskopowy wskaźnik kierunku jazdy GPK-59, system obrony przed bronią masowego rażenia (nadciśnieniowy), automatyczny system przeciwpożarowy UPP oraz termiczną aparaturę dymotwórczą TAD, działającą na zasadzie wtryskiwania oleju do kolektora wydechowego silnika. Czołg przystosowano do pokonywania przeszkód wodnych po dnie oraz montażu specjalistycznego wyposażenia saperskiego: urządzenia do samookopywania się, trału przeciwminowego KMT-6 i wyrzutni ładunków wydłużonych ŁWD.

Napęd czołgu stanowi dwunastocylindrowy (w układzie V), czterosuwowy silnik wysokoprężny W-46-6 chłodzony cieczą, z mechaniczną sprężarką, przystosowany do pracy na paliwach zastępczych. Układ przeniesienia mocy składa się z: przekładni wstępnej (zwiększającej prędkość obrotową), dwóch planetarnych skrzyń biegów oraz dwóch przekładni bocznych, współpracujących z kołami napędowymi. Z przekładnią wstępną współpracuje sprężarka układu pneumatycznego, rozrusznik-prądnica i wentylator układu chłodzenia silnika.

Gąsienicowy układ bieżny zawiera koła napędowe (z tyłu pojazdu) i napinające z regulacją naciągu gąsienicy (z przodu pojazdu) oraz sześć par podwójnych kół nośnych z bandażami gumowymi i trzy pary podwójnych rolek podtrzymujących. Gąsienice mają ogniwa staliwne, połączone ze sobą sworzniami i elementami gumowo-metalowymi. Koła nośne są zawieszone indywidualnie na wałkach skrętnych, a pierwszy, drugi i szósty wahacz kół współpracuje z amortyzatorem hydraulicznym.

Warianty

ZSRS – Rosja
T-72 Urał („Ural”; Obiekt 172M; 1973 r.), celownik-dalmierz TPD-2-49, jednostka ognia 39 nabojów
T-72K – czołg dowódczy na bazie T-72, dodatkowa radiostacja R-130M i aparatura nawigacyjna TNA-3
Obiekt 172-2M Bajwoł („Bawół”) – opracowana na początku lat 70. modernizacja T-72; armata 2A46M ze zmienionym systemem stabilizacji, pancerz kadłuba pod kątem 20 stopni, całkowicie metalowe fartuchy chroniące boki kadłuba, ekrany pancerne osłaniające wieżę, jednostka ognia zwiększona do 45 nabojów, zmodyfikowane zawieszenie, wyrzutnie granatów dymnych, silnik 840 KM
T-72 (Obiekt 172M-E,-E1;) – wariant eksportowy, czasem określany jako T-72G
T-72 Urał-1 („Ural-1”; Obiekt 172M1; 1976 r.) – armata 2A46, nowy pancerz wieży z wkładami korundowymi
T-72A (Obiekt 176; 1979 r.) – celownik-dalmierz TPD-K1, nowy pancerz wieży z wkładami piaskowymi („Dolly Parton”); w latach 80. przód kadłuba wzmocniony 16 mm płytą ze stali o podwyższonej twardości
T-72AK (Obiekt 176K) – czołg dowódczy na bazie T-72A
T-72AW – T-72A z pancerzem reaktywnym Kontakt-1
T-72B (Obiekt 184; 1985 r.) – system kierowania ogniem 1A40-1, system 9K120 dający możliwość wystrzeliwania czołgowych ppk 9M119, nowa armata 2A46M i układ stabilizacji, wzmocniony pancerz wieży (w kodzie NATO określany jako „Super Dolly Parton”) i kadłuba, silnik W-84-1 o mocy 618 kW/840 KM; kolejne serie wozów dopancerzane pancerzem reaktywnym Kontakt-1, czasem określane (niepoprawnie) jako T-72BW, oraz pancerzem reaktywnym Kontakt-5 (od 1988 roku), określane jako T-72BM lub T-72B(M)
T-72B1 (Obiekt 184-1) – odmiana T-72B pozbawiona możliwości wystrzeliwania czołgowych ppk
T-72B1K (Obiekt 184K-1) – czołg dowódczy na bazie T-72B1
T-72B3 – zmodernizowany T-72B, w służbie rosyjskiej od 2013 roku, z nowym celownikiem Sosna-U w powiększonej osłonie i ulepszonym opancerzeniem reaktywnym[3]
T-72BK (Obiekt 184K) – czołg dowódczy na bazie T-72B
T-72BM (Obiekt 184M; 1988 r.) – 1) lub T-72B(M): częste określenie odmiany T-72B z pancerzem reaktywnym Kontakt-5) wersja rozwojowa T-72B
T-72BU (Obiekt 188; 1993 r.) – pierwotne oznaczenie T-90
T-72M (Obiekt 172M-E2,-E3,-E4; 1980 r.) – wariant eksportowy T-72A, celownik-dalmierz TPD-K1, wieża bez wkładów piaskowych
T-72M1 (Obiekt 172M-E5,-E6; 1981 r.) – wariant eksportowy T-72A, dalmierz laserowy TPD-K1, pancerz wieży z wkładami piaskowymi (w kodzie NATO określany jako „Dolly Parton”), przód kadłuba wzmocniony 16 mm płytą ze stali o podwyższonej twardości
T-72M1M (Obiekt 172M-E8; 1987 r.) – 1) pierwotne oznaczenie T-72S; 2) opracowana w Rosji w latach 90. na eksport modernizacja T-72M1 z systemem obrony aktywnej Arena
T-72S (1987 r.; określany pierwotnie jako T-72M1M) – wariant eksportowy T-72B, pancerz reaktywny Kontakt-1

Jugosławia
M-84 (1983 r.) – odmiana T-72M, rodzimy system kierowania ognia
M-84A (1988 r.) – modernizacja M-84 z warstwowym pancerzem wieży, pasywne nocne urządzenia celownicze
M-92 Vihor (wcześniej określany jako V-2001) – opracowywany od końca lat 90. nowy jugosłowiański czołg
M-84A4 Snajper (1997 r.) – chorwacka modernizacja M-84 z nowym systemem kierowania ogniem
M-94 Degman – chorwacka propozycja modernizacji M-84
M-84AB – 1) eksportowa wersja M-84A, w służbie w siłach pancernych Kuwejtu 2) serbska propozycja modernizacji T-72M i T-72M1
M-84AB1 – serbska propozycja modernizacji czołgów rodziny T-72, z pancerzem reaktywnym II generacji Kontakt-5 i nowym systemem kierowania ognia

Polska
T-72M1D – polskie oznaczenie dowódczej wersji T-72M1
T-72M1Z – polska modernizacja T-72M1, czołg doprowadzony do standardu PT-91 Twardy
T-72M1R or MR – polska modyfikacja T-72M1 i M, polegająca m.in. na montażu peryskopowego celownika termowizyjnego III generacji KLW-1, pasywnych nocnych przyrządów obserwacyjnych kierowcy PNK-72 Radomka i dowódcy POD-72 Liswarta, cyfrowego systemu łączności, cyfrowego systemu rozruchu silnika, dodatkowych koszy transportowych, nowego systemu zasilania oraz nowych zestawów gąsienic. Umowa z 2019 roku obejmuje modyfikację do 2025 roku 230 czołgów. Do końca 2021 roku miało być zmodyfikowane 89 czołgów, w 2022 – 35.

Ukraina
T-72AG – ukraińska propozycja modernizacji czołgów rodziny T-72, opracowana z wykorzystaniem elementów T-80UD i T-84
T-72AMT – ukraińska modernizacja T-72A dla Sił Zbrojnych Ukrainy z 2017 – kilkadziesiąt zmodernizowano od 2020 roku. Pancerz reaktywny Nóż, ulepszone przyrządy obserwacyjne, nowe radiostacje, możliwość odpalania pocisków kierowanych Kombat
T-72MP – ukraińska propozycja modernizacji czołgów rodziny T-72
T-72UA – ukraińska modernizacja eksportowa z 2011 – 30 zmodernizowano dla Etiopii, z tego dostarczono 28. Silnik 5TDFMA (1050 KM), pancerz reaktywny Nóż na wieży, ulepszone przyrządy obserwacyjne, możliwość odpalania pocisków kierowanych Kombat
T-72-120 (lub T-72AGM) – ukraińska propozycja modernizacji czołgów rodziny T-72 z armatą 120 mm, m.in. z magazynem amunicji w niszy wieży i nowym zmechanizowanym układem ładowania

Inne
T-72 Ajeya – indyjska wersja licencyjna T-72M1
T-72 Asad Babyl („Lew Babilonu”) – iracka wersja licencyjna T-72M1
T-72M1Cz – czechosłowacka modernizacja T-72M1, pancerz reaktywny Dyna-72
T-72M4Cz – czeska modernizacja T-72M1,system kierowania ogniem Turms-T, silnik, pancerz reaktywny Dyna-72
T-72M1S (określana także jako T-72M1A) – słowacka modernizacja T-72M1, pasywne nocne przyrządy celownicze, pancerz reaktywny Dyna-72
T-72M2 Moderna – słowacka modernizacja T-72M1, nowy system kierowania ogniem, działka przeciwlotnicze 20 mm, silnik, pancerz prętowy, pancerz reaktywny Dyna-S
T-72SIM-1 – izraelska modernizacja przeprowadzona przez firmę Elbit, używana w armii gruzińskiej. Posiada nowy system kierowania ogniem oraz opancerzenie reaktywne
TR-125 – rumuńska wersja rozwojowa czołgu rodziny T-72
Karrar – irańska (z udziałem Rosji) głęboka modyfikacja czołgu T-72M1, zainstalowano systemy nawigacyjne, wzmocniono pancerz i wymieniono systemy celownicze.

Produkcja w Polsce
Produkcję licencyjną czołgu T-72 uruchomiono w 1981 w Zakładach Mechanicznych „Bumar-Łabędy” w Gliwicach. Początkowo produkowano model T-72M. W 1984 rozpoczęto produkcję wersji T-72M1. Na bazie tego wozu powstała odmiana dowódcza oznaczona jako T-72M1D. Czołgi produkowane były zarówno na potrzeby Wojska Polskiego, jak i na eksport. Ogółem wyprodukowano 1610 pojazdów. Ze względu na trudności gospodarcze w drugiej połowie lat 80. większość wyprodukowanych czołgów T-72 przeznaczano na eksport, m.in. do Iraku, NRD (156 szt.), Iranu (104 szt. w latach 1994–1995), na Węgry.

W latach 1987–1989 prowadzono rozmowy w sprawie przekazania licencji następnej wersji czołgu oznaczonej jako T-72S. Po zmianach politycznych w Polsce w 1989 rozmowy te zostały zerwane przez stronę polską, co zakończyło proces pozyskiwania dokumentacji licencyjnej kolejnych wersji czołgu T-72. W 1991 r. powstał prototyp zmodernizowanego T-72M – PT-91. Miał mieć lepsze opancerzenie, mobilność i siłę ognia.

Udział w konfliktach zbrojnych
W momencie swojego pojawienia się, czołgi T-72 zadziwiły świat skutecznością armaty kalibru 125 mm. Do pierwszego ich bojowego użycia doszło w trakcie wojny iracko-irańskiej, były wtedy one najnowocześniejszymi czołgami na wyposażeniu armii Iraku (w 1979 dostarczono 50 sztuk). Podczas testów poligonowych na zdobytych irańskich czołgach Chieftain wykazano, że pocisk T-72 przebijał ten czołg na wylot. Następnie uczestniczyły w walkach podczas konfliktu w Libanie w 1982 roku. Stawiały tam one czoła amerykańskim czołgom M60 Patton. Zdarzało się, że bezpośrednie trafienie pociskiem wystrzelonym z T-72 zrywało wieżę z trafionego czołgu. Z drugiej strony pociski armat kalibru 105 mm „Pattonów” dość łatwo przebijały pancerz T-72.

Operacja Pustynna Burza
Pierwsze starcie po zakończeniu Zimnej Wojny, w którym na masową skalę starły się ze sobą czołgi radzieckiej produkcji oraz maszyny techniki wojskowej państw NATO. Według oficjalnych danych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych oraz dowództwa United States Central Command, podczas trwającej półtora miesiąca operacji wojskowej zakończonej wyzwoleniem Kuwejtu, zniszczono ponad 800 irackich T-72, z czego ponad połowa miała paść ofiarą amerykańskich samolotów szturmowych Fairchild A-10 Thunderbolt II, kolejne 200 – śmigłowców Boeing AH-64 Apache i pozostałe 200 – sił lądowych koalicji antyirackiej. Oficjalne dane nie pozostawiały wątpliwości co do oceny starcia. T-72 nie potrafiły nawiązać równorzędnej walki z czołgami państwa NATO. Na wyposażeniu irackich czołgów brak było amunicji zdolnej do penetracji pancerzy wozów bojowych przeciwnika. W irackich czołgach znajdowała się podkalibrowa amunicja 3BM15 i 3BM22, projektowana do rażenia stalowych pancerzy maszyn Leopard 1, Chieftain czy M60 Patton, nieskuteczna wobec czołowych pancerzy M1 Abrams i Challenger 1. W zasobnikach amunicyjnych koalicyjnych wozów znajdowały się podkalibrowe pociski M829A1, projektowane z myślą o walce z najnowszymi modelami radzieckiej techniki pancernej. Irackie T-72 nie miały zintegrowanego systemu kierowania ogniem, a jedynie pojedynczy celownik. Czołgi nie były wyposażone w pasywne systemy obserwacji nocnej. W trakcie działań po zmroku, irackie załogi miały do dyspozycji jedynie aktywny system noktowizyjny, skutecznie zdradzający swoją pozycję Amerykanom i ich koalicjantom. Brak skutecznego systemu stabilizacji ognia podczas ruchu uniemożliwiał prowadzenie efektywnego ognia podczas przemieszczania się. W przypadku trafienia, szanse załogi na przeżycie były minimalne. Używane w irackich siłach zbrojnych T-72 były starsze technologicznie o 10 i 20 lat w porównaniu do techniki wystawionej przez państwa koalicji. Naprzeciwko irackich T-72 Ural i T-72M z pierwszej połowy lat 70. stanęły amerykańskie M1A1 i M1A1HA z połowy i drugiej połowy lat 80. oraz brytyjskie Challenger 1 również z tego samego okresu. Na skalę zniszczeń irackich wojsk pancernych miała również wpływ całkowita dominacja Amerykanów w powietrzu. Irackie czołgi pozbawione były ochrony przez własne siły powietrzne.

Weryfikacja strat bojowych irackich T-72 podczas I wojny w Zatoce Perskiej nastąpiła podczas drugiego konfliktu w Iraku, zakończonego obaleniem rządów Saddama Husajna. Okazało się, że Irak nadal posiada relatywnie dużą liczbę maszyn T-72, według niektórych szacunków rzędu 800 sztuk. Według danych Centralnej Agencji Wywiadowczej, w przededniu I wojny w zatoce, Irak, zdaniem agencji, posiadał 962 czołgi typu T-72. Tym samym fakt posiadania w 2003 roku podobnej liczby czołgów w służbie irackiej armii, przy braku uzupełnień, sugerował przeszacowanie irackich strat w trakcie konfliktu z 1991 roku, w zależności od źródeł, dwu lub czterokrotnie. Tym bardziej, iż w strukturach związków bojowych irackiej armii, T-72 miały drugorzędny udział. Nie zmienia to jednak faktu, iż T-72 poniosły klęskę.

I wojna czeczeńska
Opinia o T-72, jaka powstała po ich klęsce w trakcie operacji Pustynna Burza, została potwierdzona w trakcie I wojny w Czeczenii. Komponent pancerny, jaki do walki wystawiły siły rosyjskie, w przeważającej części składał się z różnych odmian T-72, na czele z wariantem T-72B. Wozy wyposażone były w pancerze reaktywne różnych typów, od Kontakt-1 do wówczas najnowszych Kontakt-5. Biorące udział w walkach maszyny były relatywnie nowe, wprowadzone do służby od 14 do 6 lat wcześniej. Co ważne, Czeczeni wystawili przeciw rosyjskim T-72 środki bojowe odpowiadające im poziomem technologicznym oraz latami produkcji. Tym samym naprzeciwko siebie stanęła technika wojskowa, której nie dzieliła przepaść pokoleniowa, jak to miało miejsce podczas pierwszej wojny w Iraku. T-72 zostały skierowane do boju w silnie zurbanizowanym terenie oraz na obszarach górskich. W trakcie działań prowadzonych w Czeczenii, Rosjanie stracili bezpowrotnie 42 pojazdy rodziny T-72. Cała operacja, zakończona podpisaniem rozejmu w Chasawjurcie okazała się być ogromną porażką rosyjskich sił zbrojnych, która uwypukliła trawiące je problemy[10].

Mitem okazały się być opinie na temat T-72 jako czołgu łatwego w eksploracji i obsłudze. Szybkość tworzenia kontyngentu skierowanego do działań w Czeczenii spowodowała, iż niektóre załogi spotykały się ze sobą pierwszy raz tuż przed podjęciem działań bojowych. Ich zgranie i współpraca była w takiej sytuacji niewystarczająca do wykorzystania w pełni możliwości bojowych czołgu i jego prawidłowej eksploatacji. Jedną z konsekwencji takiego stanu rzeczy były liczne awarie trapiące pojazdy. Załogi, podobnie jak w trakcie działań na irackiej pustyni, nie dysponowały skutecznym oprzyrządowaniem do działań w nocy. Aktywny noktowizor TKN-3 dysponował zasięgiem jedynie 400 metrów. TPN-1-49-23, nocny celownik działonowego, który nominalnie powinien dysponować zasięgiem rzędu 1200–1300 metrów, realnie pozwalał na obserwacje na dystansie rzędu 800 m w trybie aktywnym i 500 m w trybie pasywnym. Wszystkie przyrządy obserwacyjne w jakie wyposażone były czołgi miały zbyt dużą liczbę martwych pól, nie objętych obserwacją. Na wieżach czołgów zamontowane były wielkokalibrowe karabiny maszynowe, jednak nie były one zdalnie sterowane z wnętrza wozu. Ich użycie zmuszało załoganta do wychylenia się z wieży, co narażało go na ogień przeciwnika. Maszyny nie były wyposażone w niezależne od silnika ogrzewanie postojowe. Co w warunkach kaukaskiej zimy stanowiło nie lada problem dla dyżurujących we wnętrzach czołgów załóg. Awarie, spowodowane nieumiejętną eksploatacją wozów, trapiły systemy gaśnicze. T-72 nie jest wyposażony w magazyn amunicyjny oddzielony od przedziału załogowego. Amunicja II rzutu rozmieszczona jest w różnych częściach pojazdu, a spora jej część w górnej części kadłuba i wieży. Przy penetracji pancerza, czyniło ją to wrażliwą na eksplozję. Na problemy eksploatacyjne nałożyły się problemy wynikające z wadliwego działania całego systemu dowodzenia, rozpoznania, komunikacji i niskiego morale rosyjskich żołnierzy. Niekodowane radiostacje R-123M i R-173 niejednokrotnie nie były w stanie utrzymać łączności ze wspierającą piechotą, lotnictwem i artylerią. Czeczeni byli w stanie podsłuchiwać rozmowy, jak również wchodząc na line podawać błędne informacje podszywając się pod rosyjskich dowódców. Rosyjscy żołnierze sprzedawali Czeczeńcom broń i wyposażenie, którego niejednokrotnie potem brakowało załogom własnych czołgów[10].

Dużo lepiej podczas działań bojowych spisywał się starszy pancerz reaktywny Kontakt-1 niż jego nowsza wersja Kontakt-5. Spowodowane to było zdecydowanie bardzie szczelnym pokryciem pancerzy T-72 przez elementy reaktywne Kontakt-1 niż miało to miejsce na czołgach pokrytych pancerzem reaktywnym Kontakt-5. Tym samym, paradoksalnie, załogi starszych wersji T-72B, pokrytych elementami reaktywnymi Kontakt-1, miały większe szanse przeżycia w przypadku porażenia czołgu bronią przeciwpancerną, niż załogi nowszych T-72B wyposażonych w pancerz reaktywny Kontakt-5. Celowniki działonowych czołgów narażone były na skuteczny ostrzał ogniem snajperów, eliminujących w ten sposób przyrządy celownicze wrogiego czołgu. Znajdujące się blisko atakowanego czołgu bojownicy czeczeńscy, byli w stanie uszkodzić granatem jarzmo armaty czołgowej, gdy znajdowała się ona w pozycji do załadowania.

Pomimo swoich niewątpliwych wad, zauważono mocne strony użytych w walkach rosyjskich T-72. Czołg okazał się być zaskakująco odporny na ogień granatników przeciwpancernych. Średnio, dopiero 6 do 8 precyzyjnych trafień z bliskiej odległości eliminowało czołg z walki. Pozytywnie oceniono siłę ognia i właściwości trakcyjne czołgu.

II wojna w Zatoce Perskiej
Podczas drugiej wojny w Zatoce Perskiej, niemodernizowane z powodu trwającego embarga, przestarzałe irackie T-72, musiały się zmierzyć z najnowszymi wersjami amerykańskich Abramsów. Do walki amia iracka wystawiła w zależności od źródeł od 750 do 850 czołgów T-72. Zdecydowaną większość z nich postanowiono użyć w formie statycznych linii obronnych. Maszyny okopano i zamaskowano, chcąc w ten sposób uchronić je przed odkryciem i zniszczeniem przez posiadające bezapelacyjne panowanie w powietrzu amerykańskie lotnictwo. W rezultacie trwającej około miesiąca alianckiej ofensywy, iracka armia została pokonana a reżim Saddama Husajna obalony. Według niektórych źródeł, w trakcie wszystkich walk z 2003 roku, jedynie nie więcej niż 10 amerykańskich Abramsów, zostało trafionych podkalibrowymi pociskami wystrzelonymi z armat T-72.

Wojna w Donbasie
Czołgi T-72 były używane przez obie strony – armię ukraińską i separatystów wspieranych bezpośrednio przez Rosję podczas wojny w Donbasie w 2014 roku. Z wyposażenia sił zbrojnych Ukrainy zostały wcześniej wycofane, lecz 132 czołgi przywrócono do służby podczas mobilizacji. Od sierpnia 2014 używano tam czołgów T-72 należących do rosyjskich pododdziałów, w tym najnowszej wersji T-72B3, ucharakteryzowanych symboliką na czołgi separatystów, z których przynajmniej trzy zostały zniszczone.

Wiosną 2022 Polska przekazała około 230 czołgów T-72M1 i T-72M1R Siłom Zbrojnym Ukrainy, wspierając jej wysiłek obronny w wojnie z Rosją.

Na przełomie czerwca i lipca 2022 na Placu Zamkowym w Warszawie wystawiono wraki zniszczonych przez Siły Zbrojne Ukrainy podczas inwazji Rosji na Ukrainę czołgu T-72B pochodzącego ze stacjonującej w Buriacji 36 Armii Ogólnowojskowej oraz haubicoarmaty 2S19 Msta-S.

Użytkownicy
Algieria – 500 T-72, T-72M, T-72M1 i T-72AG.
Angola – 22 T-72M1 dostarczone z Białorusi w 1999 roku.
Armenia
Azerbejdżan – 400 T-72A, T-72B i T-72 SIM2.
Białoruś – 1465 T-72B
Bułgaria – 80 T-72M2.
Czechy – 543 otrzymanych po byłej Czechosłowacji w 1993 roku. 30 zmodernizowanych T-72M4CZ w służbie (stan na 1 stycznia 2016) 93 T-72 w zapasie.
Demokratyczna Republika Konga – 100 – T-72AV dostarczonych z Ukrainy w 2010 roku.
Dżibuti – 42 kupionych z Jemenu.
Etiopia – 50 kupionych z Jemenu, 171 T-72UA1 dostarczonych z Ukrainy w 2011 roku.
Gruzja – 50 T-72A and T-72M1 w 2004 roku. 140 T-72A, T-72M1 i T-72B w 2005 roku. 170 T-72M1, T-72B i T-72Sim1 w 2007 roku. Około 200 T-72B1 i T-72Sim1 w 2008 roku, 169 T-72B1 i T-72Sim1 w 2009 roku i 180 T-72B i T-72Sim1 w 2011
Górski Karabach
Indie – 1900 T-72M i T-72M1 (stan na 2008 rok).
Iran – 480 T-72M1 i T-72S od 2002 roku.
Irak – 1000 T-72s, T-72Ms, T-72M1s i Saddam w 1990 roku. 375 T-72, T-72M, T-72M1, Lew Babilonu i czołgów Saddamów były w służbie w irackiej armii w 2003 roku. Tylko od Tegra 72 do służby od 2009 r. Nowa Armia Iracka.
Jemen – 39 (stan na 2003 rok).
Kazachstan – 980
Kenia – 77 T-72AV dostarczonych z Ukrainy 2007. 33 dostarczone w lutym 2009 roku.
Kirgistan – 215
Libia – 150 (Stan na 2003 rok)
Macedonia – 30 T-72A i 1 T-72AK dostarczonych z Ukrainy w 2000 roku.
Maroko – 136 T-72B i 12 T-72BK dostarczonych z Białorusi w dwóch przesyłkach, jedna w 1999 roku, druga w 2000 roku
Mongolia – 100.
Mjanma – 139 T-72S.
Nikaragua – 50 T-72B Wstępne zdjęcia sugerują, że czołgi są w znacznym stopniu ulepszone z elementami programu T-72B3M, a także liczne inne ulepszenia.
Nigeria – 16 T-72AV
Korea Północna – Prawdopodobnie T-72S został sprzedany do Korei Północnej na początku lat dziewięćdziesiątych.
Pakistan
Polska – 586 T-72M1 oraz T-72M1D (2006, 2007 – 597, 2005 – 644, 2004 – 649, 2019 – 382) oraz 135 T-72M1Z
Rosja – 2284, 155 T-72BM „Rogatka”, 8000 w rezerwie W październiku 2014 r. dostarczono 143 czołgi. 40 czołgów dostarczono we wrześniu 2016 roku. +154 T-72B3M w 2017.
Słowacja – 30
Serbia – 60 T-72M w rezerwie. 30 T-72S dostarczono w 2017 roku.
Sudan Południowy – 101 dostarczony w dwóch przesyłkach: pierwszy 32 T-72 na MV Faina w 2009 r., drugi z 67 T-72 dostarczonych z Ukrainy. 4 czołgi zniszczone zostały w wojnie domowej.
Sudan – 400 T-72AV
Syria – 1600
Tadżykistan – 44
Turkmenistan – 702
Uganda – 50 T-72B.
Ukraina – 1304 czołgi T-72 różnych wersji Ukraina otrzymała po rozpadzie ZSRR, z czego 870 wyeksportowano, a pozostałe wycofano do rezerwy. Począwszy od 2014 około 170 czołgów przywrócono do służby. Część uległa zniszczeniu podczas walk z separatystami. Podczas rosyjskiej inwazji armia ukraińska pozyskała T-72 z Polski i Czech.
Uzbekistan – 70
Wenezuela – 92 T-72B1. Dostarczonych 2009–2012 z Rosji.
Węgry – 195 T-72M i T-72M1 (stan na 2009 rok) 15 w służbie, 113 w rezerwie, 77 przekazanych Nowej Armii Irackiej.

Byli użytkownicy
Czechosłowacja – 1700 T-72/T-72M/T-72M1 produkowanych 1981–1990. Na stanie armii czechosłowackiej znajdowało się 815 T-72 w 1991.
NRD – 35 T-72 z ZSRR, 219 T-72 z Polski i Czechosłowacji, 31 T-72M z ZSRR, 162 T-72M z Polski i Czechosłowacji i 136 T-72M1. 75 T-72s Zostały wyposażone w dodatkowy pancerz kadłuba.
Niemcy – 549; wszystkie zezłomowane lub sprzedane do innych państw lub do muzeów.
Finlandia – 160-170 T-72M1. Około 70 T-72M1 (jedna brygada pancerna) kupiono od Związku Radzieckiego i zostały dostarczone w 1984, 1985–1988 i 1990. Kolejne 97 T-72M1 (w tym mała liczba wersji dowodzenia T-72M1K i T-72M1K1) zostały nabyte w Niemczech w latach 1992–1994. Wszystkie pojazdy są obecnie wycofywane z eksploatacji, a prawie wszystkie zostały zniszczone w Jyväskylä lub sprzedawane jako części zamienne do Czech. Jeden działający czołg T-72 nadal znajduje się w Muzeum Czołgów Parola.
ISIS – nieznana liczba zdobyta ze stanu Armii Syryjskiej.
Jugosławia – 70 T-72Ms dostarczonych z ZSRR, później powstała modernizacja M-84.
Rumunia – 30 T-72M kupiono w 1978 r. z ZSRR i dostarczono w 1979 r. Wycofano z eksploatacji, 28 czołgów przeznaczono do sprzedaży (23 z nich wymagało remontu, a 5 było gotowych do sprzedaży)
Sierra Leone – Armia Sierra Leone stała się użytkownikiem nieznanej ilości czołgów T-72 w 1994 roku kupując dwa używane wcześniej przez Wojsko Polskie czołgi T-72, które przekazano za pośrednictwem Ukrainy. Kolejna sprzedaż T-72 do Sierra Leone miała miejsce w okolicach roku 1997 kiedy nabyto bliżej nieokreśloną liczbę czołgów z Polski za pośrednictwem Ukrainy. Obecny status pojazdów jest nieznany.
ZSRS

W muzeach
Czołgi T-72 są eksponowane w następujących muzeach:

Muzeum Uzbrojenia w Poznaniu
Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu – oddział Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie – T-72M
Muzeum Wojska Polskiego na terenie oddziału Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej
Muzeum Techniki Wojskowej GRYF w Dąbrówce k. Wejherowa – SJ-01 (trenażer T-72)
Muzeum Techniki Wojskowej w Zabrzu
Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy

Dane techniczne
Państwo: ZSRS
Typ pojazdu: czołg podstawowy
Trakcja: gąsienicowa
Załoga: 3 os.
Prototypy: 1967–1972
Produkcja: od 1973
Producent: UralWagonZawod, Niżny Tagił, ZSRS/Rosja
Bumar Łabędy, Gliwice, Polska
Wyprodukowanych: 26 500 egz.
Silnik(i): 1 silnik typu W-46 wysokoprężny, widlasty, 12-cylindrowy, chłodzony cieczą z obiegiem wymuszonym
Pojemność skokowa silnika(/-ów): 38 880 ccm
Średnica cylindra: 150 mm
Skok tłoka: 180 mm; 186,7 mm
Moc silnika(/-ów): 780 KM (574 kW) przy 2000 obr./min.
Maksymalny moment obrotowy silnika(/-ów): 3089 Nm przy 1400 obr./min
Przeniesienie napędu: mechaniczne ze wspomaganiem hydraulicznym
Pojemność zbiornika paliwa: 1590 L (z dodatkowymi zbiornikami)
Opancerzenie: pancerz kompozytowy, reaktywny, spawany z płyt walcowanych, grubość 200 mm
Długość: 9530 mm (całkowita)
6670 mm (kadłuba)
Szerokość: 3460 mm (kadłuba)
3720 mm (całkowita z osłonami przeciwkumulacyjnymi)
Wysokość: 2190 mm
Rozstaw osi: 4270 mm
Rozstaw gąsienic: 2790 mm
Szerokość gąsienic: 580 mm
Prześwit: 430 mm
Masa bojowa: 41 000 kg (T-72M)
44 500 kg (T-72B)
Moc jednostkowa: 19 KM/t
Nacisk jednostkowy: 0,83 kg/cm²
Prędkość maksymalna: 60 km/h (po drodze)
45 km/h (w terenie)
Zużycie paliwa: 260-450 L/100 km (cykl mieszany)
240 L/100 km (w trasie)
Zasięg: 450 km (na drodze)
600 km (z dodatkowymi zbiornikami)
Brody (głęb.): 120 cm
Rowy (szer.): 280 cm
Ściany: 85 cm
Kąt podjazdu: 30°
Uzbrojenie: 1 armata 2A46M kalibru 125 mm (zapas amunicji – 39 nabojów)
2 karabiny maszynowe PKT kalibru 7,62 mm (zapas amunicji – 2000 szt.)
1 wielkokalibrowy karabin maszynowy DSzK (lub NSW) kalibru 12,7 mm (zapas amunicji – 299 szt.)
Zapas amunicji: 39 szt. kalibru 125 mm + 2000 szt. ckm kalibru 7,62 mm + 299 szt. ckm kalibru 12,7 mm
Wyposażenie: 8 wyrzutni granatów dymnych 902B kalibru 82 mm


(C) Wikipedia.org
Tech.wp.pl
Wnp.pl
Defence24.pl
Zbiam.pl
the-Blueprints.com
KomputerSwiat.pl
Pinterest.com
Reddit.com
Terenwizja at Youtube.com

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Pią, 10.03.2023, 21:48
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1993-2011 T-90
1993-2011 T-90

Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image Wikipedia.org
Image Defence24.pl
Image Zbiam.pl
Image Opisybroni.pl
Image the-Blueprints.com
Image Wikipedia.org

Film:
https://www.youtube.com/watch?v=bcQrEQxQRaI Broń Pancerna Świata at Youtube.com
Cytuj:
T-90 to rosyjski współczesny czołg podstawowy.

Historia
Czołg T-90 wszedł do produkcji w 1993 roku. U jego podłoża leżą prowadzone od lat 80. prace zakładów Uralwagonzawod zmierzające do modernizacji produkowanego przez nie czołgu T-72B. W ramach tych prac powstał głęboko zmodernizowany czołg obiekt 186 z 1986 roku z nową konstrukcją spawanej wieży i nowym układem napędowym, którego jednak nie zdołano dopracować. Drugą propozycją był perspektywiczny nowy czołg obiekt 187, z nową konstrukcją kadłuba i wieży, testowany od 1988 roku. Względy finansowe w okresie po rozpadzie ZSRR spowodowały jednak, że władze Rosji zdecydowały się przyjąć na uzbrojenie prostszy czołg obiekt 188, stanowiący mniej zaawansowaną modernizację T-72B, pierwotnie mającą nosić oznaczenie T-72BU[5]. Z powodów marketingowych nadano mu nową nazwę T-90, sugerującą nową generację czołgów z lat 90. T-90 posiada pancerz reaktywny nowej generacji Kontakt-5 na kadłubie i wieży. Ewenementem jest, że Rosjanie zdecydowali się na eksport czołgu, który dopiero co wprowadzili do służby w swojej armii. Takie zachowanie wymuszone jest silną konkurencją na rynkach światowych.

Z powodu likwidacji w Rosji w latach 90. linii technologicznych do produkcji wież odlewanych, w dalszym rozwoju czołgu zastosowano bardziej zaawansowaną wieżę spawaną, opartą o wieżę opracowaną wcześniej dla obiektu 186. Taką wieżę otrzymał eksportowy wariant czołgu T-90S dla Indii z przełomu wieków. Od 2005 roku takie czołgi zaczęła zamawiać także armia Rosji, pod oznaczeniem T-90A (oznaczenie fabryczne obiekt 188A1). Ocenia się, że do 2018 roku powstało ich od 225 do 337.

Na początku XXI wieku rozpoczęto prace nad poprawą parametrów czołgu, w szczególności odporności wobec nowoczesnych środków przeciwpancernych, i jego dostosowaniem do konfliktów asymetrycznych. Prace prowadzono w ramach dwóch programów: Proryw-2 i Proryw-3. Zaowocowały one powstaniem wersji T-90M (obiekt 188M) i jego uboższego wariantu eksportowego T-90MS. Zmianie uległa zarówno spawana wieża, jak i kadłub, bazujący jedynie na poprzedniej wersji. Do końca 2018 roku miano dostarczyć siłom zbrojnym Rosji pierwsze 60 czołgów tej wersji.

W 2021 roku dostarczono pierwsze T-90M. Zakres modernizacji T-90M objął przede wszystkim montaż nowego uzbrojenia w postaci zmodernizowanej armaty gładkolufowej 2A46M-5 kal. 125 mm wraz z nowym systemem kierowania ogniem oraz zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia z karabinem maszynowym Kord na stropie wieży. Nowy modułowy pancerz reaktywny „Relikt” chroni kadłub i wieżę, a pancerz prętowy ochrania tylną część pojazdu. Możliwe jest zastosowanie aktywnych systemów ochrony.

Dla podniesienia mobilności czołg otrzymał też nowy silnik wysokoprężny W-92S2 o mocy 1130 KM z automatyczną przekładnią oraz generatorem APU. T90M Proryw ma również nową, spawaną wieżę o zmienionej konstrukcji, która podnosi poziom ochrony.

Wersje pojazdu
T-90 – wersja oryginalna
T-90E – wersja eksportowa
T-90K – wersja dowódcza, posiadająca dodatkowy sprzęt łączności i nawigacyjny.
T-90MBT – wersja do walki elektronicznej
T-90A – wersja seryjna dla armii rosyjskiej ze spawaną wieżą, silnik V-92S2, wizjer termiczny ESSA. Znany także jako T-90 Vladimir.
T-90S – wersja eksportowa
T-90SK – eksportowa wersja T-90K
T-90S „Bhishma” – wersja dla armii indyjskiej, pozbawiona aktywnego systemu ochrony Sztora
T-90SA – wersja dla armii algierskiej
T-90MS – wersja zmodernizowana na eksport
T-90M – najnowsza wersja zmodernizowana, w oparciu o pracę rozwojową Proryw-3
BREM-72 – opancerzony pojazd ratunkowy
MTU-90 – most czołgowy z modelem MLC50
IMR-3 – pojazd inżynieryjny
BMR-3 – pojazd usuwający miny

Użytkownicy
Obok armii rosyjskiej, czołgi używane są również w innych armiach (które nabywały wersję eksportową T-90S). W lutym 2001 roku Indie zakupiły od Rosji 310 czołgów T-90S za 780 mln USD. Od 2006 trwa produkcja licencyjna 1330 maszyn zmodernizowanej wersji T-90M. W Indiach T-90S, noszący nazwę Bhishma, zastąpił Vijayanta. 200 sztuk T-90S otrzymała armia Algierii, 146 Kuwejtu. W Armii Rosyjskiej służy około 400 czołgów T-90. Jeden egzemplarz został zakupiony przez KRLD w sierpniu 2001 roku. Zakup 180 czołgów T-90S negocjuje Arabia Saudyjska. W przetargu na czołg dla Armii Malezyjskiej przegrał konkurs z polskim PT-91M.

T-90 znalazł się również w składzie Sił Zbrojnych Syrii – Rosjanie przekazali swoim sojusznikom wersje używane w swoim wojsku, a nie eksportowe. Czołgi te brały udział między innymi w walkach na pustyni, na przykład w ofensywie na Palmyrę. W listopadzie 2017 roku rozpoczęły się dostawy T-90S do Iraku, gdzie dostarczono 73 do 2018 roku[8]. Duży kontrakt na montaż i częściową produkcję na miejscu 1000 czołgów T-90S zawarł w 2017 roku Egipt – ich montaż ma się rozpocząć pod koniec 2019 roku.

Odpowiedniki czołgu
Odpowiedniki czołgu T-90 (głównie w kategoriach eksportowych):
Ukraina T-84 (T-80UD)
Ukraina BM Oplot
Polska PT-91

Dane techniczne
Państwo: Rosja
Producent: Urałwagonzawod, Niżny Tagił, Rosja
Typ pojazdu: czołg podstawowy
Trakcja: gąsienicowa
Załoga: 3 os.
Produkcja: 1993-2011
Wyprodukowanych: 2125 egz.
Silnik(i): 1 silnik typu W-84, wysokoprężny, widlasty, 12-cylindrowy (model 84)
1 silnik typu W-92 wysokoprężny, widlasty, 12-cylindrowy (model 92)
1 silnik typu W-96 wysokoprężny, widlasty, 12-cylindrowy (model 96)
Pojemność skokowa silnika(/-ów): 38 880 ccm
Średnica cylindra: 150 mm
Skok tłoka: 180 mm
Moc silnika(/-ów): 840 KM (618 kW) (z silnikiem 84 W-84),
1000 KM (736 kW) przy 2000 obr./min (z silnikiem W-92),
1250 KM (919 kW) (z silnikiem W-96)
Stopień sprężania: 14
Opancerzenie: Mieszanka stalowo-kompozytowa APFSDS: 550 mm + 250–280 mm z Kontakt-5 = 800–830 mm HEAT: 650–850 mm + 500–700 mm z Kontakt-5 = 1,150–1,550 mm
Długość: 9530 mm (całkowita, z działem do przodu)
6860 mm (kadłuba)
Szerokość: 3370 mm
Wysokość: 2230 mm
Rozstaw osi: 4270 mm
Rozstaw gąsienic: 2790 mm
Prześwit: 426-492 mm (T-90, T-90S)
404-467 mm (T-90A, T-90SA)
Masa bojowa: 46 500 kg
Moc jednostkowa: W zależności od modelu czołgu:
13,5 kW/t (18,1 KM/t) (z silnikiem 84 W-84),
15,2 kW/t (20,4 KM/t) (z silnikiem W-92),
17,6 kW/t (23,7 KM/t) (z silnikiem W-96)
Nacisk jednostkowy: 0,938 kg/cm² (T-90, T-90S)
0,97 kg/cm² (T-90A, T90SA)
Prędkość maksymalna: 65 km/h
Zasięg: 650 km (po drodze)
520 km (w terenie)
Brody (głęb.): 120 cm
Rowy (szer.): 280 cm
Ściany (wys.): do 85 cm
Kąt podjazdu: 30°
Uzbrojenie: Uzbrojenie główne - armata gładkolufowa m.in. 2A46M-4 kalibru 125 mm
Uzbrojenie dodatkowe - sprzężony karabin maszynowy kalibru 7,62 mm PKT lub PKTM
przeciwlotniczy karabin maszynowy kalibru 12,7 mm 9P17 NSWT lub 9P49 Kord (wersje NSW)
Armata 125 mm 2A46M-4 jest przystosowana do strzelania pociskami:
3BM42 (APFSDS)
3BK18M (HEAT)
3OF26 (odłamkowo-burzący)
9M119 Refleks (przeciwpancerny pocisk kierowany)
Zapas amunicji: 43 szt. kalibru 125 mm (T-90, T-90S)
42 szt. kalibru 125 mm (T-90A, T-90SA)
40 szt. kalibru 125 mm (T-90SM)
Kąt wychyłu działa w pionie: -15°…+20°
-7°…+20° (PNW "Buran PA")
-10°...+20° (PNW "Buran M")
Kąt wychyłu działa w poziomie: 360°
Donośność działa: 5 km
Wyposażenie: Jednym z ciekawszych elementów wyposażenia T-90 jest system ochrony aktywnej TSzU-1-7 Sztora, mający na celu zmniejszenia prawdopodobieństwa trafienia przez rakietowe pociski przeciwpancerne. W jego skład wchodzi stacja zakłóceń optycznych OTSzU-1, której umieszczone po bokach lufy reflektory emitują modulowane promieniowanie podczerwone w sektorze +/− 20° od osi lufy. Przeznaczone są do zakłócania systemów kierowania pocisków zdalnie kierowanych półautomatycznie (np. TOW, HOT, MILAN, 9K111 Fagot, 9K113 Konkurs, M47 Dragon). Imitując światło trasera pocisku, system Sztora może zakłócić funkcjonowanie umieszczonego na wyrzutni systemu śledzenia pocisku, a tym samym spowodować przekazywanie błędnych komend kierujących[11]. Zdolność do zakłócenia starszych pocisków tej grupy wynosi co najmniej 60%. Dopiero nowsze pociski (TOW-2B, nowsze wersje HOT-2 i MILAN ER) są uodpornione na zakłócenia Sztory, a TOW-2 z lat 80. jest częściowo odporny. Reflektory te mogą także służyć jako źródło promieniowania podczerwonego na potrzeby przyrządów noktowizyjnych. Drugim komponentem systemu Sztora jest system zakłócania pocisków samonaprowadzających się półaktywnie laserowo (jak AGM-114 Hellfire, AGM-65 Maverick). System wykrywa oświetlenie czołgu przez promień lasera w zakresie 360 stopni wokół, po czym obraca wieżę czołgu i wystrzeliwuje w kierunku pocisku granaty 3D17 kalibru 81 mm systemu Tucza (12 wyrzutni na wieży), stawiające nieprzenikalną dla lasera zasłonę aerozolową na odległości 55–70 m od czołgu, w ciągu trzech sekund od sygnału o oświetleniu. Może to spowodować zerwanie samonaprowadzania się pocisku, kierującego się na odbity od czołgu promień lasera. Ocenia się, że w stosunku do pocisków naprowadzanych półaktywnie laserowo skuteczność zakłócania wynosi 80%. System ten jest teoretycznie nieskuteczny wobec pocisków o innych metodach naprowadzania, jak Javelin i Spike.
Użytkownicy: Algieria – 180 sztuk
Azerbejdżan – 94 sztuki
Indie – 800 sztuk
Korea Północna – 1 sztuka
Rosja – 436 T-90A i 266 T-90 (2011)
Syria – nieznana ilość
Turkmenistan – 40 sztuk T-90S (2011)
Uganda – 31 sztuk (2011)



(C) Wikipedia.org
Defence24.pl
Zbiam.pl
Opisybroni.pl
the-Blueprints.com
Broń Pancerna Świata at Youtube.com

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Nie, 12.03.2023, 0:16
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1994-2009 PT-91 Twardy
1994-2009 PT-91 Twardy

Image Wikimedia.org
Image
Image Smartage.pl
Image Bumar.gliwice.pl
Image Tech.Wp.pl
Image the-Blueprints.com

Film:
https://www.youtube.com/watch?v=PAQ_WfXqfwo KOC - Kanał o czołgach at Youtube.com
Cytuj:
PT-91 Twardy to polski czołg podstawowy, opracowany w latach 90. XX wieku jako modernizacja produkowanego na licencji czołgu T-72M1. Zasadnicze zmiany w stosunku do pierwowzoru dotyczą nowego systemu kierowania ogniem DRAWA, oraz pancerza reaktywnego ERAWA.

Historia rozwoju
Od 1981 roku produkowano dla Wojska Polskiego w zakładach Bumar-Łabędy na licencji radzieckiej czołg podstawowy T-72M, a od 1986 roku jego wersję rozwojową ze wzmocnionym opancerzeniem T-72M1. Ich dokumentacja została spolonizowana, co skutkowało wprowadzeniem szeregu zespołów własnej konstrukcji oraz uproszczeniem technologii produkcji. Mimo, że czołg ten był wówczas nowoczesny, stanowił on uproszczony model w stosunku do wersji używanych przez armię radziecką i szybko dostrzeżono w Polsce możliwość zwiększenia jego wartości bojowej, przede wszystkim przez wyposażenie w system kierowania ogniem. W tym czasie, w połowie lat 80. przeprowadzono już w Polsce udaną modernizację starszych czołgów T-55 do standardu T-55AM, z zastosowaniem opracowanego w Wojskowej Akademii Technicznej systemu kierowania ogniem Merida. Początkowo prace nad modernizacją T-72M1 nie były prowadzone zbyt intensywnie, ponieważ jednocześnie od 1988 roku toczyły się rozmowy z ZSRR na temat zakupu przez Polskę licencji na produkcję nowszej wersji T-72 (T-72S). Negocjacje nie doszły do skutku, a ostatecznie Polska z nich zrezygnowała pod koniec 1989 roku, w związku ze zmianami politycznymi i zakończeniem współpracy w ramach Układu Warszawskiego. Spowodowało to zintensyfikowanie prac nad modernizacją T-72 w Polsce.

Pierwszą próbą modernizacji był opracowywany w drugiej połowie lat 80. na zlecenie MON przez Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Urządzeń Mechanicznych w Gliwicach (OBRUM) czołg o kryptonimie Wilk, ale projekt tej modernizacji został zatrzymany na wczesnym etapie i nie został wdrożony z uwagi na próby zakupu licencji czołgu T-72S. Po zmianie ustrojowej ponownie podjęto prace nad modernizacją czołgu, wykorzystując doświadczenia z programu Wilk, pod nowym kryptonimem anglojęzycznym dla celów marketingowych: Hard, a ostatecznie Twardy. Prace podjęto w zakładach Bumar-Łabędy we współpracy z OBRUM Gliwice i innymi jednostkami. Decyzję o rozpoczęciu prac podjęto w lipcu 1991 roku, z konstruktorem wiodącym inż. Karolem Chodkiewiczem. W 1992 roku powstał prototyp czołgu, który zaprezentowano w 1993 roku. Z uwagi na zakres zmian, zmieniono nazwę czołgu na PT-91 Twardy.

Pierwszym etapem prac było określenie zakresu modernizacji. W wyniku przeprowadzonych analiz za najważniejsze wady T-72M1 uznano:

niską ruchliwość,
słabe opancerzenie,
niedostateczną celność ognia spowodowaną brakiem systemu kierowania ogniem i przestarzałą konstrukcją stosowanej armaty i układu jej stabilizacji,
niską skuteczność ognia, wynikającą z braku nowoczesnej amunicji przeciwpancernej,
brak nocnych, pasywnych przyrządów obserwacyjno-celowniczych.
W efekcie zmodernizowano czołg poprzez:

wymianę silnika W-46 o mocy 780 KM na opracowany w Zakładach PZL-Wola silniki S-12U o mocy 850 KM (rozwiązaniem docelowym miał być opracowany w tych samych zakładach silnik S-1000 o mocy 1000 KM). Silnik S-12U jest zmodernizowaną wersją silnika W-46,
wyposażenie zmodernizowanego czołgu w pancerz reaktywny ERAWA, opracowany przez Wojskowy Instytut Techniki Uzbrojenia (modernizację pancerza zasadniczego uznano za niecelową z uwagi na koszty). Poza zwiększeniem odporności czołgu na trafienia pociskami kumulacyjnymi (zmniejszenie przebijalności o 50–70%) i rdzeniowymi (zmniejszenie przebijalności o ok. 30%), dzięki pokryciu kostek pancerza reaktywnego warstwą absorbera fal radarowych zmniejszono zasięg wykrycia czołgu przez radary pola walki o ok. 50%. Zwiększenie przeżywalności czołgu na polu walki spowodowało wyposażenie go w system ostrzegawczy Obra, który po wykryciu oświetlenia czołgu promieniem laserowym analizuje rodzaj sygnału i w przypadku uznania emisji za wrogą, odpala w kierunku pochodzenia sygnału granaty dymne. Zastosowano nadto znacznie skuteczniejszy system przeciwwybuchowy niemieckiej firmy Deugra, z krótkim czasem reakcji i większą ilością środka gaśniczego. Boczne fartuchy, osłaniające kadłub, wykonane z gumy, wymieniono na metalowe, cechujące się lepszą trwałością i odpornością oraz niepalnością. Odporność czołgu na wybuchy min miało zwiększyć wzmocnienie dna kadłuba, przekonstruowanie włazu ewakuacyjnego w dnie (otwieranego na zewnątrz) oraz podwieszenie fotela mechanika-kierowcy do stropu kadłuba (w T72M1 jest mocowany do podłogi). Również dla ochrony przed kontaktowymi minami przeciwdennymi dodano wielosekcyjny fartuch gumowy zawieszony z przodu kadłuba, ekranujący również w ograniczonym stopniu przeciw pociskom kumulacyjnym.
wyposażenie czołgu w system kierowania ogniem Drawa (wymianę armaty uznano za zbyt kosztowną),
planowano opracowanie nowego pocisku przeciwpancernego przez zakłady Belma,
wymianę nocnych przyrządów obserwacyjnych aktywnych (TPN-1-49-23 działonowego, TKN-3 dowódcy) na pasywne noktowizyjne (POD-72 dowódcy, PNK-72 Radomka mechanika kierowcy). Działonowy miał dysponować celownikiem nocnym PCN-A (noktowizyjnym) lub TES (termowizyjnym).
zastosowano nową, lepszą i wygodniejszą w użyciu radiostację R-173
zastosowano gąsienice z gumowymi poduszkami, o większej trwałości na twardych nawierzchniach
W wyniku modernizacji wzrosła masa wozu, jednak dzięki zwiększonej mocy silnika, moc jednostkowa nie spadła. Ruchliwość czołgu nadal jest dość ograniczona, ale jej powiększenie nie jest możliwe bez całkowitej wymiany układu przeniesienia mocy, co w wozach modernizowanych jest bezcelowe. Odporność pancerza jest wyższa od T-72, ale nadal jest dużo niższa od odporności pancerzy laminowanych stosowanych w czołgach III generacji. Celność ognia wzrosła, ale tylko wtedy, gdy prowadzony jest on z postoju. Ogień w ruchu jest nadal niezbyt celny z powodu przestarzałego stabilizatora i armaty. Pozostawiono dotychczasowy stabilizator 2E28M (produkowany na Słowacji), jedynie uzupełniając go o elektroniczny układ diagnostyczny PDDSU-1, informujący o przekroczeniu granicy skutecznej stabilizacji.

Pierwsze 10 czołgów PT-91 zostało przekazanych 34 Brygadzie Kawalerii Pancernej z 11 Dywizji Kawalerii Pancernej w styczniu 1995 roku, a następna partia 10 czołgów została uroczyście i oficjalnie przekazana tej jednostce w marcu[9]. Po testach, w następnych egzemplarzach zmodyfikowano sposób montażu pancerza reaktywnego. Większość eksploatowanych przez Wojsko Polskie egzemplarzy czołgu PT-91 powstało przez przebudowę i modernizację czołgów T-72M1. Dostawy dla Wojska Polskiego zakończono w 2002 roku po dostarczeniu 233 czołgów. Powstały 92 lub 93 nowe czołgi PT-91, a następnie 27 zmodernizowanych do wersji PT-91M i 113 do wersji PT-91MA1 – według części autorów, dwie ostatnie odmiany są przebudowane z istniejących czołgów T-72, lecz publikacje są w tym zakresie rozbieżne.

Jednocześnie z modernizacją czołgów T-72 do standardu PT-91, w OBRUM i Bumarze trwały prace nad opracowaniem wersji przeznaczonej na eksport. W odróżnieniu od pojazdów dla Wojska Polskiego, wozy eksportowe miały być produkowane od podstaw, co umożliwiało zastosowanie szerszego zakresu modernizacji. Opracowano między innymi technologię produkcji odlewanego pancerza warstwowego z warstwą niemetaliczną, dzięki czemu wzmocniono opancerzenie zasadnicze czołgu.

Harmonogram produkcji czołgów PT-91 Twardy
Rok Liczba wyprodukowanych i dostarczonych czołgów PT-91 dla Sił Zbrojnych RP

1994-1996 58
1997 58
1998 7
1999 33
2000 50
2001 20
2002 7
Łącznie 233 maszyny
Rok Liczba wyprodukowanych i dostarczonych czołgów PT-91M dla Sił Zbrojnych Malezji
2007 9
2008 21
2009 18
Łącznie 48 maszyn

Opis
PT-91 Twardy jest czołgiem podstawowym przełomu II i III generacji. Załogę czołgu tworzą dowódca, działonowy i mechanik-kierowca. Kierowca zajmuje miejsce w kadłubie, a dowódca i działonowy w wieży.

W przedniej części kadłuba znajduje się przedział kierowania, środkowej przedział bojowy z wieżą, a w tylnej przedział napędowy.

W przedziale kierowania stanowisko ma mechanik-kierowca. Kierowca obserwuje teren przed wozem za pomocą szerokokątnego peryskopu. W nocy może on być wymieniony na stereoskopowy pasywny peryskop noktowizyjny PNK-72 Radomka, o kącie obserwacji 30°. Rolę tablicy przyrządów pełni nowy blok sterująco-diagnostyczny US-DK-1 monitorujący systemy i układy czołgu i ostrzegający o możliwej awarii.

Działonowy obsługuje system kierowania ogniem Drawa, opracowany przez PCO w Warszawie. W jego skład wchodzi komputer balistyczny, celownik dzienny PCD i nocny PCN-A (noktowizyjny) lub ELOP TES (termowizyjny) oraz dalmierz laserowy TPD-K1M i czujnik danych meteorologicznych. Dowódca obserwuje teren naokoło czołgu przy pomocy pasywnego dzienno-nocnego przyrządu obserwacyjnego POD-72. Od 2015 roku stare termowizory I generacji TES zamieniane są podczas remontów przez kamery III generacji produkcji polskiego PCO KLW-1 Asteria.

Czołg wyposażony jest w system ochrony ABC, przed skutkami użycia broni atomowej, broni chemicznej oraz biologicznej. Dodatkowo przedział załogi i napędowy posiada system przeciwpożarowy niemieckiej firmy Deugra, o czasie detekcji 3 milisekundy, zawierający 15,5 kg halonu. Czołg posiada radiostację R-173 z oddzielnym odbiornikiem R-173P.

Opancerzenie
Kadłub PT-91 jest wykonany ze spawanych płyt stalowych. Wzmocniono go materiałem kompozytowym. Pancerz czołowy kadłuba (analogiczny wobec pancerza T-72M1) jest pancerzem warstwowym o łącznej grubości 230 mm. Uwzględniając nachylenie pancerza, aby przebić go, pocisk musi przebyć ok. 500–600 mm stali i elementu kompozytowego. Odporność pancerza zwiększają płytki pancerza reaktywnego ERAWA. Pancerz boczny i tylny ma grubość ok. 80 mm i chroni przed pociskami działek małokalibrowych. Osłonę układu jezdnego zapewniają boczne fartuchy z blachy stalowej, w przedniej części także wzmocnione pancerzem reaktywnym.

Wieża ma nieco zmienioną konstrukcję w porównaniu do pojazdu T-72M1. W najgrubszym miejscu chroni ją pancerz o grubości 280 mm. Dodatkowo tak jak w przypadku kadłuba, wieża dopancerzona jest za pomocą kostek pancerza reaktywnego ERAWA. W pierwszych wersjach czołgu, kostki pancerza reaktywnego mocowano w większości bezpośrednio do pancerza. W wersjach późniejszych, część płytek pancerza ERAWA była mocowana na specjalnych modułach opancerzenia.

Uzbrojenie
W wieży znajduje się zasadnicze uzbrojenie wozu: 125 mm armata gładkolufowa 2A46 Rapira-3. Lufa armaty wyposażona jest w osłonę termiczną z lekkiego stopu i przedmuchiwacz (eżektor), usuwający gazy prochowe po wystrzale. Maksymalny kąt podniesienia armaty wynosi +15°, minimalny -5°. Obok armaty umieszczony jest czołgowy karabin maszynowy PKT kalibru 7,62 mm. Uzbrojenie jest stabilizowane przez lampowy, elektrohydrauliczny stabilizator 2E28M. Stabilizator ten jest konstrukcją przestarzałą i o niskiej niezawodności. Zastosowanie hydraulicznych napędów armaty sprawia, że w przypadku przebicia pancerza wieży wysokie jest ryzyko poparzenia załogi wieży gorącym płynem hydraulicznym. Nad włazem dowódcy zamocowany jest przeciwlotniczy wkm NSWT kalibru 12,7 mm. Na bokach wieży mocowane są dwa zespoły wyrzutni granatów dymnych, obejmujące 12 wyrzutni granatów dymnych 902A i 12 wyrzutni granatów przeciw promieniom lasera Tellur (obie wyrzutnie różnią się kalibrem: 81 mm i 80 mm). Z przodu i po bokach wieży znajdują się cztery czujniki systemu ostrzegawczego Obra.

Armata 2A46 jest ładowana przez automat ładowania. Zapas amunicji zmagazynowanej w karuzeli automatu ładowania to 22 naboje. Dodatkowe 20 naboi jest przewożone w regałach amunicyjnych umocowanych w wieży i kadłubie. Stosowane są naboje 3WBM3, 3WBM6, 3WBM7, 3WBM8 (przeciwpancerne, podkalibrowe, rdzeniowe z rdzeniem z węglików spiekanych), Ryś (przeciwpancerne, rdzeniowe z rdzeniem wolframowym), 3WBK7, 3WBK10 (kumulacyjne) i 3WOF22 (odłamkowo-burzące). Wszystkie typy pocisków wystrzeliwanych z armaty 2A46 są stabilizowane brzechwowo.

Napęd
Napęd PT-91 stanowi 12-cylindrowy, czterosuwowy, wysokoprężny, chłodzony cieczą silnik S-12U (jest to rozwinięcie silnika W-46 stosowanego w czołgu T-72) produkowany w Zakładach Mechanicznych PZL-Wola. Jest on zbudowany w układzie V i posiada pojemność 38 900 cm³ i masę 980 kg. Moc silnika wynosi 850 KM. Moc z silnika na koła napędowe jest przenoszona przy pomocy sterowanego mechanicznie i hydraulicznie mechanicznego układu przeniesienia mocy z dwiema siedmiobiegowymi planetarnymi skrzyniami biegów. Mechanizm przenoszenia mocy umożliwia ruch wozu do tyłu, hamowanie oraz skręcanie.

PT-91 posiada zawieszenie niezależne na wałkach skrętnych. Każde z 12 kół jezdnych jest połączone za pomocą wahacza z wałkiem skrętnym. Napęd z silnika jest przekazywany na znajdujące się w tylnej części pojazdu koła napędowe. Z przodu pojazdu znajdują się koła napinające. Pojazd posiada dwie gąsienice o szerokości 580 mm, które zbudowane są z nakładających się na siebie płytek.

Wersje czołgu
PT-91 (1991 r.) – system kierowania ogniem (SKO) Drawa-T, system samoosłony Obra-1
T-72M1Z – czołg T-72M1 zmodernizowany do standardu Twardego; kostki pancerza reaktywnego ERAWA i ERAWA-2 o modułowej konstrukcji (tzw. III generacja), wóz 700 kg lżejszy i z większym prześwitem od PT-91 (ze względu na brak przeróbek dna), inny sprzęt łączności. Proponowana odmiana eksportowa, z SKO z Republiki Południowej Afryki. Czołg ma nieco inną konstrukcję wieży poprzez inny układ kostek pancerza reaktywnego
PT-91A (1994 r.) – pierwsza propozycja Twardego na eksport: nowy SKO Savan-15P francuskiej firmy SAGEM, z ruchomym w zakresie 360° stabilizowanym przyrządem obserwacyjnym dowódcy, silnik S-1000 o mocy 1000 KM
PT-91Z – wersja eksportowa: SKO firmy SAGEM, silnik S-1000R, pancerz reaktywny ERAWA i ERAWA-2 o modułowej konstrukcji
PT-91M „Pendekar” – wersja eksportowa (M dla Malezji) nazwany przez fabrykę Malaj, wyposażona w SKO Savan 15 firmy SAGEM, słowacką armatę 2A46MS z nowym systemem stabilizacji oraz zmienioną konfiguracją pancerza przedniego kadłuba i wieży oraz reaktywnego. Czołg wyposażono również w system samo-osłony Obra-3, karabin przeciwlotniczy M2HB, nowy powerpack składający się z silnika S-1000R i przekładni Renk ESM-350M, wolant sterowniczy zamiast drążków. Masa czołgu wzrosła do 47,5 tony. Rejimen ke-11 Kor Armor Diraja (11 Pułk Królewskiego Korpusu Pancernego), odbiorca łabędzkiego czołgu osiągnął gotowość bojową 1 września 2010. Jednak przychody z umowy na 370 milionów USD z Siłami Zbrojnymi Malezji nie pokryły nawet kosztów produkcji. Umowa została zrealizowana z kilkuletnim opóźnieniem (dostawy miały być zrealizowane do 2008 r.) ze względu na kłopoty z napędem – silnikiem S1000 o mocy 1000 KM z PZL Wola i skrzynią biegów ESM350 niemieckiego Renka – oraz systemem kierowania ogniem Savan 15 francuskiego Sagema. Bumar w odpowiedzi na niektóre doniesienia prasowe stwierdził, że pod koniec 2006 roku, podczas testów Pojazdu Wzorcowego w Malezji wystąpiły problemy z systemem wykrywania skażeń oraz agregatem zapewniającym działanie instalacji czołgowych przy wyłączonym silniku, które wraz z wprowadzanymi przez odbiorcę malezyjskiego zmianami i modyfikacjami spowodowały przesunięcie terminu zatwierdzenia przygotowanego Pojazdu Wzorcowego. Po usunięciu usterek i wprowadzeniu wymaganych zmian, ostatecznie w marcu 2007 roku Pojazd Wzorcowy został przez odbiorcę zatwierdzony, po czym na jego podstawie została uruchomiona produkcja seryjna czołgów. Łącznie powstało 48 czołgów PT-91M oraz 14 wozów zabezpieczenia technicznego. Pojazdy seryjne przekazano odbiorcy w latach 2007–2010.
T-72SIM-1 – gruzińska modernizacja czołgów T-72 wykorzystująca pakiet PT-91 SKO Drawa.
PT-91P – prototyp przebudowany z jednego z fabrycznych PT-91, przygotowany w 2009 r. na potrzeby przetargu ogłoszonego przez Peru[32]. Pojazd zaprezentowano w dniach 21–24 maja 2009 r. na 2. Salonie Techniki Obronnej SITDEF 2009 w Limie. Wyposażono go w: system kierowania ogniem Drawa TG z termowizorem firmy Galileo i system zarządzania polem walki firmy Teldat, radiostację Radmor RRC9310, cyfrowy system łączności wewnętrznej Fonet-IP oraz system ostrzegania przed promieniowaniem laserowym typu Obra-3 i system wykrywania broni masowego rażenia Cherdes II.
PT-91/120 – niezrealizowany projekt tzw. „leopardyzacji” Twardego, nowa wieża, armata i SKO, silnik o większej mocy
PT-91Ex – wersja eksportowa zaprezentowana w 2007 roku: SKO Sagem Savan-15 z panoramicznym przyrządem dowódcy Vigy-15, silnik S-1000, elektryczny stabilizator Sagem EPS-91M
PT-72U/PT-91U/PT-91EU – wersja przeznaczona do walk w terenie zurbanizowanym, czujniki OBRA-3, ZSMU Kobuz zamiast tradycyjnego wkm’u, nowoczesna radiostacja Radmor RRC9310AP, system interkomowy Fonet-IP oraz systemu zarządzania polem walki Trop.
PT-16 – projekt, który miał być głęboką modernizacją czołgów T-72 i PT-91 z myślą o rynku eksportowym. W założeniach było zwiększenie siły ognia, podniesienie poziomu ochrony balistycznej i przeciwminowej, poprawę manewrowości taktycznej wozu oraz komfortu działania i świadomości sytuacyjnej załogi. To wszystko starano się połączyć z koncepcją modułowości oraz stworzeniem warunków, by pakiet modernizacyjny był w całości wytwarzany przez krajowe podmioty gospodarcze. W czołgu planowano zamontować nową 120 mm armatę o długości lufy L50, zasilaną scaloną amunicją 120x570 mm. Zautomatyzowany system zasilania w amunicje o pojemności 22 nabojów umieszczono w specjalnej niszy z tyłu wieży (dotychczasowy został usunięty). Jest on odseparowany od przedziału załogi odsuwaną pancerną przegrodą. Zaproponowano również zastosowanie nowych napędów wieży i armaty, a także wprowadzenie systemu dynamicznego pomiaru ugięcia lufy (MRS). Konstrukcyjnie przewiduje się zapewnienie miejsca na przewożenie do 44 sztuk amunicji różnych typów w wozie. Odporność balistyczną zwiększono poprzez zamontowanie dodatkowych pakietów na kadłubie (w tym wzmocniono jego dno), a także modułowego zastosowania pancerza reaktywnego, czy ekranów siatkowych i prętowych. Wieża jest spawana i pokryta nowoczesnym, wielowarstwowym pancerzem kompozytowym oraz modułowym reaktywnym. Pojazd nie wszedł do produkcji seryjnej.
PT-17 – Główne cele modernizacji jakie przyświecały projektantom czołgu PT-17 związane były: ze zwiększeniem siły ognia i „manewru ogniem”, zwiększeniem mobilności i przeżywalności na polu walki, a także poprawą komfortu pracy załogi oraz wydłużeniem czasu trwania misji. Demonstrator opracowano przy współpracy z firmami ukraińskimi, które dostarczyły wieżę czołgu. Wieża czołgu jest konstrukcją ukraińską. Zainstalowano w niej ukraińską gładkolufową armatę KBM-2 kalibru 120 mm o długości lufy L50 oraz automat ładowania w niszy wieży mieszczący 22 sztuki amunicji scalonej. Łączny zapas amunicji czołgu wynosi natomiast 50 nabojów. Uzbrojenie wozu uzupełnia sprzężony z armatą karabin maszynowy kalibru 7,62 mm oraz zainstalowany na wieży zdalnie sterowany moduł uzbrojenia ZSMU-1276 produkowany przez Zakłady Mechaniczne „Tarnów” S.A. Na wyposażeniu wieży znalazły się także stabilizowane obserwacyjno-celownicze głowice optoelektroniczne GOC-1 Nike i GOD-1 Iris firmy PCO S.A oraz system BMS. Opcjonalnie, producent informuje o możliwości zastosowania panoramicznego dzienno-nocnego przyrządu obserwacyjnego dowódcy VIGY-15 firmy Safran. Przeżywalność czołgu na polu walki ma zwiększyć dodatkowe opancerzenie kompozytowe zarówno kadłuba, jak i wieży, a także zainstalowany uniwersalny system samoosłony pojazdu PCO SSP-1 OBRA-3 oraz dwa moduły, każdy z 6 wyrzutniami granatów zakłócających. Zainstalowane na demonstratorze systemy to oczywiście tylko przykład możliwości. Docelowo mogą one zostać skonfigurowane w zależności od potrzeb potencjalnego odbiorcy.
PT-91M2 – Choć cele modernizacji PT-91M2 jakie podaje producent są takie same jak w przypadku PT-17, to jej zakres istotnie się różni. Napęd wozu stanowi silnik S-12U o mocy 850 KM ze wzmocnioną przekładnią mechaniczną (do wersji Cx). Gąsienice także są z nakładkami gumowymi, ale opracowane przez OBRUM/BUMAR. Podobnie jak w PT-17 zastosowano wzmocnione zawieszenie (wałki skrętne, amortyzatory i zderzaki elastomerowe). Wśród wyposażenia podwozia znalazły się: pomocniczy zespół prądotwórczy (APU), zmodernizowany karuzelowy automat ładowania, noktowizor kierowcy PNK-72 „Radomka” oraz dzienno-nocna kamera cofania PCO KDN-1 Nyks. Ochronę kadłuba zapewnia pancerz reaktywny ERAWA III generacji oraz pancerz prętowy w tylnej części podwozia. Zwiększenie siły ognia planuje się osiągnąć poprzez zainstalowanie słowackiej armaty 2A46MS kalibru 125 mm i długości lufy L48. Wewnątrz wieży zmieniono także rozmieszczenie amunicji drugiego rzutu. Co istotne, w demonstratorze PT-91M2 zainstalowano francuski system kierowania ogniem (SKO) SAVAN-15 firmy Safran (zastosowany już wcześniej w czołgach PT-91M dla Malezji). Dowódca może otrzymać do dyspozycji dodatkowo noktowizor TKN-3z. Wśród wyposażenia PT-91M2 znajduje się także System Obserwacji Dookólnej SOD, uniwersalny system samoosłony pojazdu PCO SSP-1 OBRA-3 (oba produkcji PCO S.A.) oraz dwa moduły, każdy z 12 wyrzutniami granatów dymnych 902A. Dodatkową ochronę wieży stanowią również moduły pancerza reaktywnego ERAWA.

Pojazdy bazowane na PT-91
MID – maszyna inżynieryjno-drogowa
PZA Loara – samobieżny zestaw przeciwlotniczy
PMC-90 – most czołgowy
PMC-Leguan – most czołgowy Leguan zamontowany na podwoziu PT-91M
WZT-3 – wóz zabezpieczenia technicznego
WZT-4 – wóz zabezpieczenia technicznego

Dane techniczne
Państwo: Polska
Producent: Zakłady Mechaniczne Bumar-Łabędy S.A., Gliwice, Polska
Typ pojazdu: czołg podstawowy
Trakcja: gąsienicowa
Załoga: 3 os.
Prototypy: 1991
Produkcja: 1994–2002 (PT-91 dla WP)
2007–2009 (PT-91M dla Malezji)
Wyprodukowanych: 281 egz.
Silnik(i): 1 silnik typu PZL-Wola S-12U, wysokoprężny, z doładowaniem, widlasty, 12-cylindrowy
Pojemność skokowa silnika(/-ów): 38 900 ccm
Moc silnika(/-ów): 850 KM (625 kW) przy 2300 obr./min
Przeniesienie napędu: przekładnia hydrauliczna
Pojemność zbiornika paliwa: 1750 L
Opancerzenie: pancerz kompozytowy, warstwowy oraz reaktywny, grubość: 220 mm (kadłub), ok. 400 mm (wieża), 80 mm (boki kadłuba)
Długość: 10 300 mm
Szerokość: 3720 mm
Wysokość: 2190 mm
Prześwit: 395 mm
Rozstaw osi: … mm
Moc jednostkowa: 18,47 KM/t (13,8 kW/t)
Nacisk jednostkowy: 0,94 kg/cm²
Masa bojowa: 45 900 kg
Prędkość maksymalna: 60 km/h (po drodze)
35–45 km/h (w terenie)
Zasięg: 560 km (z dodatkowymi zbiornikami)
Brody (głęb.): 120 cm
Rowy (szer.): 280 cm
Ściany (wys.): 85 cm
Kąt podjazdu: 30º
Przechył boczny: 25º
Uzbrojenie: 1 armata 2A46 Rapira-3 kal. 125 mm
1 czołgowy karabin maszynowy PKT kal. 7,62 mm
1 przeciwlotniczy wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW kal. 12,7 mm
Zapas amunicji: 39 szt. kal. 125 mm
2000 szt. kal. 7,62 mm
300 szt. kal. 12,7 mm
Wyposażenie: szerokokątny peryskop/w nocy zamiennie stereoskopowy pasywny peryskop noktowizyjny PNK-72 Radomka, o kącie obserwacji 30°,dzienno-nocny przyrząd obserwacyjny POD-72, kamery termowizyjne III generacji produkcji polskiego PCO KLW-1 Asteria, system kierowania ogniem Drawa, środki łączności, moduł diagnostyczny, moduł obronny Obra, wyrzutnia pocisków dymnych WPD-1, nowy blok sterująco-diagnostyczny US-DK-1 monitorujący systemy i układy czołgu i ostrzegający o możliwej awarii
Wyposażenie specjalne: system ochrony przed skażeniem, system przeciwpożarowy niemieckiej firmy Deugra, o czasie detekcji 3 milisekundy, zawierający 15,5 kg halonu; system samo osłony, lemiesz do samo okopywania; system ochrony ABC przed skutkami użycia broni atomowej, broni chemicznej oraz biologicznej
Użytkownicy: Polska – 232 sztuki
Malezja – 48 sztuk PT-91M
Ukraina



(C) Wikimedia.org
Smartage.pl
Bumar.gliwice.pl
Tech.Wp.pl
the-Blueprints.com
KOC - Kanał o czołgach at Youtube.com

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Pon, 13.03.2023, 9:55
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Pojazdy patrolowe i opancerzone: ATS-59
1960-1989 ciągnik artyleryjski ATS-59

Image
Image Wikipedia.org
Image
Image AutoStuff.pl
Image Dreamstime.com
Image Weaponsystems.net
Image SCaiF /1945-1991/ at Facebook.com
Image Mortarinvestments.eu

Cytuj:
ATS-59 (ros. Артиллерийский Тягач Средний-59) to gąsienicowy średni ciągnik artyleryjski konstrukcji sowieckiej.

Ciągnik został opracowany pod koniec lat 50. XX wieku, produkowany był początkowo w Kurgańskich Zakładach Mechanicznych, a od 1962 do 1989 roku na licencji w Polsce przez ZM Łabędy i Hutę Stalowa Wola (podwozia). W Polsce wyprodukowano ok. 20 tysięcy sztuk, w większości na eksport do ZSRS.

Dane techniczne
Państwo: ZSRS
Typ pojazdu: ciągnik artyleryjski
Trakcja: gąsienicowa
Prototypy: 1959
Produkcja: 1960-1967 (ZSRS)
1962-1989 (Polska)
Producent: Kurganskij Maszynostroitielnyj Zawod (KMZ), Kurgan, ZSRS
Bumar ZM Łabędy, Gliwice, Polska
Wyprodukowanych: …
Załoga: 2 + 18 os.
Silnik: typu A-650, wysokoprężny, 4-suwowy, widlasty, 12-cylindrowy, chłodzony cieczą
Moc maksymalna: 300 KM (221 kW) przy 1700 obr./min
Maksymalny moment obrotowy silnika(/-ów): … Nm przy … obr./min
Moc jednostkowa: 22 KM/t
Nacisk jednostkowy: 0,52 kg/cm²
Przeniesienie napędu: przekładnia mechaniczna, 5 biegów do przodu i 1 do tyłu
Długość: 6280 mm
Szerokość: 2780 mm
Wysokość: 2300 mm
Prześwit: 425 mm
Masa własna: 13 000 kg
Ładowność: 3000 kg
Masa przyczepy: 14 000 kg
Pojemność zbiornika paliwa: 580 L + 240 L
Zasięg: 350 km
Prędkość maksymalna: 45 km/h
Promień skrętu: 12 m
Brody (głęb.): 110 cm
Kąt podjazdu: 50°
Przechył boczny: 20°


(C) Wikipedia.org
AutoStuff.pl
Dreamstime.com
Weaponsystems.net
SCaiF /1945-1991/ at Facebook.com
Mortarinvestments.eu

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Wto, 21.03.2023, 10:00
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Pojazdy patrolowe i opancerzone: 2021 WPK Strieła
2021 WPK Strieła

Image Zbiam.pl
Image news.Drom.ru

powstanie również wersja cywilna, która zastąpi UAZa Huntera.

Silnik: typu Cumminns ISF, wysokoprężny, 2.8 L
Ładowność: 900 kg
Zbiam.pl napisał(a):
(…) Nowy lekkoopancerzony pojazd wojskowy WPK-Strieła powstał z myślą o siłach aeromobilnych i szybkiego reagowania, stąd łączy podstawową ochronę balistyczną i przeciwminową z niewielką masą, która umożliwia transport Strieły przez śmigłowce rodziny Mi-8MT.

WPK-Strieła, jak wskazuje jego oznaczenie, powstał w rosyjskiej spółce WPK (Wojenno-promyszlennaja kompanija, część holdingu Russkije masziny, którego właścicielem jest Oleg Deripaska). Jej najbardziej znanymi wyrobami są transportery opancerzone piechoty serii BTR-80 i -82, lekkoopancerzone pojazdy serii Tigr i Tigr-M w układzie 4×4, czy najnowsze transportery serii Bumierang. Ich produkcją (montażem końcowym) zajmuje się AMZ (Arzamasskij maszinostroitielnyj zawod), wchodzący w skład WPK. Jeżeli WPK-Strieła trafi do produkcji seryjnej, to będzie powstawać właśnie w zakładach w Arzamasie. Informację o publicznej premierze WPK-Strieła podał dział prasowy WPK, a za nim agencja informacyjna TASS.

WPK-Strieła powstał z własnej inicjatywy WPK. Spółka nie ukrywa, że wóz skonstruowano z myślą przede wszystkim o Siłach Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, które obecnie nie mają samochodu tej klasy. WPK-Strieła w układzie 4×4 łączy niską masę (całkowita 4,7 t) z podstawowym stopniem ochrony balistycznej i przeciwminowej. Producent deklaruje, że kadłub WPK-Strieła ochroni załogę i pasażerów przed pociskami przeciwpancernymi 5,45×39 mm i 7,62×39 mm (zatem i 5,56×45 mm) oraz zwykłymi pociskami 7,62×54R, wystrzeliwanymi z karabinów wyborowych SWD lub analogicznych (zatem także przed pociskami 7,62×51 mm analogicznej konstrukcji). W przypadku min, kadłub WPK-Strieła chodni przed skutkami eksplozji o sile 2 kg trotylu pod kołem.

WPK-Strieła rozwija maksymalną prędkość na drodze 155 km/h. We wnętrzu jest miejsce dla ośmiu osób razem z kierowcą. Zasięgu drogowego nie podano. Wymiary i bryła nadwozia (wraz z masą pojazdu) umożliwiają jego transport na zawiesiu śmigłowców Mi-8MT (Mi-17) i nowszych lub innych o analogicznych możliwościach transportowych. Niewątpliwą zaletą pojazdu jest wykorzystanie w jego konstrukcji części wyłącznie rosyjskiej produkcji, choć na razie nie podano nawet, jaki silnik napędza ten pojazd.

(Adam M. Maciejewski)



(C) Zbiam.pl
news.Drom.ru

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Pon, 03.04.2023, 6:40
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1994-2009 Tatrapan
1994-2009 Tatrapan

Image
Image
Image Wikipedia.org
Image
Image Tatra-Club.com
https://tatraportal.sk/clanky/tatrapan/atm1998_04-1.jpg
https://tatraportal.sk/clanky/tatrapan/atm1998_04-2.jpg TatraPortal.sk
Image Pinterest.com
Image
Image
Image
Image
Image Valka.cz
Image
Image ArmedConflicts.com
Image Flickr.com
Image Oursogo.com
Cytuj:
Tatrapan to słowacki kołowy transporter opancerzony opracowany na potrzeby słowackich sił zbrojnych. Wóz zbudowany jest w układzie napędowym 6×6 na podwoziu samochodu ciężarowego Tatra T815.

Historia
Tatrapan został opracowany jako wielozadaniowy pojazd opancerzony, przeznaczony do transportu żołnierzy, nośnik uzbrojenia oraz systemów specjalistycznych. Wozy znajdują się na wyposażeniu słowackich sił zbrojnych od 1994 roku. Pojazd znajduje się również na wyposażeniu sił zbrojnych Cypru, gdzie wykorzystywany jest jako wozy dowodzenia samobieżnych armatohaubic wz. 2000 Zuzana. Pojazdy eksploatowane były na misjach NATO i ONZ, między innymi w Erytrei, Iraku, ISAF w Afganistanie, Wzgórzach Golan i UNFICYP na Cyprze. Do 2009 roku wybudowano około 50 pojazdów dla Słowacji i Cypru. W 2015 roku podczas salonu przemysłu obronnego IDET producent zaprezentował wariant w układzie 8×8 w wersji nośnika stanowiska obsługi radaru i kontenerów.

Konstrukcja
Tatrapan oparty jest na zmodyfikowanym podwoziu terenowej ciężarówki Tatra T815. Dwie osie znajdują się w przedniej części kadłuba a z tyłu jedna. W Tatrze T815 podwójna oś ulokowana była z tyłu, a z przodu pojedyncza. Napęd stanowił początkowo silnik wysokoprężny Tatra T3-930-55 o mocy 369 KM, który wymieniono na silnik KHD Deutz sprzężony z automatyczną skrzynią biegów TD 611175. Nowa jednostka napędowa generuje moc 450 KM. Przedział silnikowy oraz zbiorniki paliwa wyposażone są w automatyczny system gaśniczy.

Na podwoziu osadzona jest zabudowana kabina. Jej przednią część zajmuje kierowca i dowódca. Z przodu kabiny znajdują się dwie przednie szyby dla kierowcy i dowódcy, które można zasłonić poziomymi pancernymi żaluzjami. Za kabiną znajduje się przedział dla 10 żołnierzy desantu. W razie konieczności liczba żołnierzy transportowanych wewnątrz Tatrapana może wzrosnąć do 12. Osłona balistyczna wozu zapewnia ochronę przed odłamkami pocisków artyleryjskich i ostrzałem z broni o kalibrze 7,62 mm. Dno wozu zabezpieczone jest przed wybuchami IED oraz min – ma kształt litery „V”, co w przypadku detonacji takiego ładunku pod pojazdem rozprasza siłę wybuchu. Tylna część wozu jest modułowa, możną ją zdemontować i zamontować inny, zmodyfikowany moduł wyposażenia w zależności od potrzeb. Wymiana modułu trwa około 60 minut.

Wersja podstawowa transportera jest wyposażona w jeden lub dwa zamontowane na dachu karabiny maszynowe kal. 7,62 mm lub 12,7 mm, lub granatniki automatyczne kal. 40 mm. Do dyspozycji załogi jest dzienno-nocny system obserwacji, systemy łączności oraz układ ogrzewania i klimatyzacji. Koła wyposażone są w system automatycznego pompowania opon.

Wersje
Tatrapan T1/Z1 – podstawowy wariant transportera opancerzonego.
Tatrapan ZASA – wersja przeznaczona na misje zagraniczne, o wzmocnionej konstrukcji i zabezpieczeniu przeciwminowym.
Tatrapan VESPRA – wóz dowódczo-sztabowy.
Tatrapan PVO – wóz dowodzenia dla obrony przeciwlotniczej. Załoga liczy 7 osób.
Tatrapan DELSYS – wóz dowodzenia dla artylerii.
Tatrapan ARSYS, BAZUS i VPG – wozy dowodzenia dla armatohaubic samobieżnych wz. 2000 Zuzana/Zuzana 2.
Tatrapan AMB – wersja wozu MEDEVAC.

Użytkownicy
• Słowacja
• Cypr

Dane techniczne
Państwo: Słowacja
Producent: VYVOJ Martin, Martin, Słowacja
Typ pojazdu: transporter opancerzony
Trakcja: kołowa 6× 6
Załoga: 2 os. + 10 żołnierzy desantu
Produkcja: 1994-2009
Wyprodukowanych: 50 egz.
Silnik(i): typu Tatra T3-930-55, wysokoprężny, widlasty, 12-cylindrowy, chłodzony powietrzem
typu KHD Deutz BF 6M 1015C, wysokoprężny, widlasty, 6-cylindrowy
Pojemność skokowa: 19 000 ccm (Tatra T3-930-55)
11 900 ccm (KHD Deutz BF 6M 1015C)
Średnica cylindra: 120 mm (Tatra T3-930-55)
Skok tłoka: 140 mm (Tatra T3-930-55)
Moc maksymalna: 369 KM (275 kW) przy 2200 obr./min (T3-930-55)
450 KM (323 kW) przy 2100 obr./min (KHD Deutz)
Maksymalny moment obrotowy: 1330 Nm przy 1400 obr./min (T3-930-55)
1885 Nm przy 1200 obr./min (KHD Deutz BF 6M 1015C)
Przeniesienie napędu: przekładnia mechaniczna, 8 biegów w przód + 2 w tył
Długość: 8460 mm
Szerokość: 2500 mm
Wysokość: 3380 mm (z uzbrojeniem)
2800 mm (do stropu kadłuba)
Prześwit: 390 mm
Masa bojowa: 21 250 kg
Masa całkowita: 22 000 kg
Moc jednostkowa: 18,9 KM/t
Prędkość maksymalna: 80 km/h (droga)
Zasięg: ok. 1000 km
Brody (głęb.): 140 cm(bez przygotowania)
Rowy (szer.): 110 cm
Ściany (wys.): 60 cm
Kąt podjazdu: 30°
Przechył boczny: 20°
Uzbrojenie: 1-2 × km PKT kal. 7,62 mm
1-2 × km NSV lub PLK kal. 12,7 mm
1-2 × granatniki automatyczne kal. 40 mm
Wyposażenie: radiostacja R173, interkom RACAL BCC 600

(C) Wikipedia.org
Tatra-Club.com
TatraPortal.sk
Pinterest.com
Valka.cz
ArmedConflicts.com
Flickr.com

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Pią, 27.10.2023, 4:15
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1997 ShPLK BRAMS
1997 ShPLK BRAMS

Image
Image ArmedConflicts.com
Image Valka.cz
Image
Image
Image ArmedConflicts.com
Image
Image Valka.cz
ImageImage
Image
Image ArmedConflicts.com

Prototyp samobieżnego zestawu przeciwlotniczego, zbudowany w 1997 na Słowacji na podwoziu Tatra 815, konstrukcyjne rozwinięcie STROP II.

Dane techniczne
Państwo: Słowacja
Producent: Tatra, Koprzywnica, Czechy (podwozie)
Škoda Pilzno, Pilzno, Czechy (kadłub)
Oerlikon, Szwajcaria (uzbrojenie)
VTSÚ Záhorie, Záhorie, Słowacja (montaż końcowy)
Typ pojazdu: samobieżny zestaw przeciwlotniczy
Trakcja: kołowa 8×8
Prototypy: 1997
Wyprodukowanych: 1 prototyp
Długość: 9890 mm
Szerokość: 2950 mm
Wysokość: 3300 mm
Masa bojowa: 27 100 kg
Zasięg: 700 km
Uzbrojenie: działko automatyczne 2A38M kal. 30 mm + karabin maszynowy PKT kal. 7,62 mm + 4 wyrzutnie rakiet 9M313 kal. 72 mm
Kaliber: 30 mm/7,62 mm/72 mm
Prędkość początkowa pocisku: 320 m/s (kal. 72 mm)
Zapas amunicji: 600 szt. kal. 30 mm
Kąt ostrzału w pionie: -5°…+85°
Kąt ostrzału w poziomie: 360°
Donośność maksymalna: 3 km (kal. 30 mm)
4,5-5 km (kal. 72 mm)
Pułap ostrzału: 3 km
Szybkostrzelność: 2250 strz./min (kal. 30 mm)


(C) ArmedConflicts.com
Valka.cz

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Sob, 28.10.2023, 4:29
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post 2008 2S34 Chosta
Image
Image
Image
Image
Image
Image Wikipedia.org
Image Defence24.pl
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image War-Book.ru

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Śro, 28.02.2024, 16:47
Profil
Awatar użytkownika

Postów: 7381
Miejscowość: Warszawa
Post Re: Pojazdy patrolowe i opancerzone: 1995 9K720 Iskander
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image OpisyBroni.pl
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image War-Book.ru

Iskander-M
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image Wikipedia.org

Iskander-K
Image Wikipedia.org
Cytuj:
Iskander (Kod NATO: SS-26 Stone) to lądowy pocisk balistyczny krótkiego zasięgu (SRBM) na mobilnej platformie samochodowej z wyrzutnią typu TEL. Iskander przeznaczony jest do wykonywania uderzeń na ważne cele lądowe, znajdujące się w strefie operacyjno-taktycznej ugrupowania wojsk przeciwnika (środki ogniowe, samoloty i śmigłowce na lotniskach, węzły łączności, stanowiska dowodzenia itp.) oraz obiekty infrastruktury cywilnej np. elektrownie.

Geneza
Na skutek wprowadzenia przez zawarty 8 grudnia 1987 Traktat INF zakazu posiadania i używania przez Stany Zjednoczone Ameryki i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich pocisków balistycznych o zasięgu 500–5500 km (średniego MRBM oraz pośredniego zasięgu IRBM), Związek Radziecki zmuszony został do likwidacji najnowszego typu pocisku balistycznego SS-23, stanowiącego pierwszą ówcześnie próbę zastąpienia przestarzałych pocisków Scud. Ustami najwyższych przedstawicieli Ministerstwa Obrony i wojska, zwłaszcza w świetle narastającej niepewności politycznej i militarnej u południowych granic Rosji i na terenie Bliskiego Wschodu, Rosja wielokrotnie wyrażała opinię, że likwidacja pocisków SS-23 była błędem. Wraz ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki były jedynymi państwami objętymi zakazem posiadania pocisków średniego zasięgu (konkurująca z nimi ChRL rozwijała taką broń). Spowodowało to dążenie obu sygnatariuszy by wycofać się z traktatu INF. Rosja podjęła działanie zastąpienia zlikwidowanej broni, a zarazem przestarzałych pocisków Scud, tworząc system Iskander-M.

Pierwsze próby pojedynczych elementów nowego systemu przeprowadzono w latach 1989–1990 na poligonie nr 4 w miejscowości Kapustin Jar, pierwszy start prototypu pocisku wykonano w 1991 r., pierwszy start pocisku systemu Iskander-M miał miejsce 25 października 1995 roku. Pierwotnie system nazywano na Zachodzie SS-21 Scarab mod.C, czyli jako kolejny wariant SS-21. Po pewnym czasie Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego zorientowała się, że to nowa broń. Nadano jej określenie, ówcześnie dla broni próbowanej SS-X-26 Stone. Próby państwowe zostały zakończone w 2004 roku i w 2007 r. Iskander-M wszedł do arsenału Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej.
31 grudnia 2010 prezydent Federacji Rosyjskiej zatwierdził Państwowy Program Zbrojeniowy do realizacji do 2020 roku. W ramach rozwoju środków precyzyjnego rażenia do wojsk przewidziano wyposażenie w wyrzutnie Iskander-M dziesięciu brygad rakiet operacyjno-taktycznych. W sierpniu 2011 roku Minister Obrony Federacji Rosyjskiej zatwierdził plan zakupu do 180 zestawów rakiet operacyjno-taktycznych SS-26.

Charakterystyka systemu Iskander
Iskander-M używa pocisków balistycznych o długości 7,3 m, średnicy 0,92 m i masie startowej od 3800 kg do 4020 kg, w zależności od ładunku. Wysoka prędkość pozwala mu przełamać obronę przeciwlotniczą, przeciwrakietową. Pocisk systemu SS-26 porusza się po spłaszczonej trajektorii poniżej wysokości 50 km. Potrafi wykonywać manewry z przeciążeniem 30 G w fazie końcowej, utrudniając przechwycenie przez systemy obronne. System Iskander-M może przenosić głowice konwencjonalne o masie od 480 kg do 720 kg. Głowice bojowe z ładunkami termojądrowymi o skalowanej mocy także są w arsenale Rosji. Taka broń ma dalszy zasięg niż z głowicami z materiału wybuchowego. System naprowadzania zapewnia celność CEP: 10-30 metrów (wersja Iskander-E)[3]. Pocisk przewożony jest i wystrzeliwany z samochodowej dwuprowadnicowej wyrzutni typu TEL 9P78, zaprojektowanej przez Centralne Biuro Konstrukcyjne Titan w Wołgogradzie.

System w wersji eksportowej Iskander-E ma zubożone możliwości, w szczególności w zakresie możliwości wykonywania manewrów przez pociski, które nie posiadają tak zaawansowanego systemu sterów gazodynamicznych.

Iskander-M ma zasięg szacowany na 700 km dla wersji z ładunkiem konwencjonalnym i około 1100 km dla ładunku termojądrowego.

Rozszerzenie możliwości systemu o pociski manewrujące dalekiego zasięgu
Federacja głosi, że nazwa Iskander jest szersza niż dawniej przyjmowano i odnosi się bardziej do systemu kierowania i wskazywania celów oraz ruchomych wyrzutni, niż zastosowanych na nich rakiet. W szczególności, system można wykorzystać także dla pocisków manewrujących rodziny Kalibr, o zasięgu do 2500 km.

Wersje
• Iskander-M – wersja dla Sił Zbrojnych FR z pociskami m.in. 9M723 o zasięgu >500 km
• Iskander-E – wersja eksportowa z pociskiem 9M720-E o zasięgu 280 km.
• Iskander-K – wersja dla SZ FR z pociskiem manewrującymi 9M729, 9M728 o zasięgu głoszonym przez USA >500 km, które są na uzbrojeniu Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. USA twierdzą, że pocisk łamał postanowienia Traktatu INF, gdyż w 2014 roku został przetestowany w locie o długości 2500 kilometrów (z równoważnikiem masowym głowicy termojądrowej), co było zakazane traktatem. Pociski różnią się zasięgiem, jeden ma ok. 2500 km (głowica termojądrowa), drugi 1500 km (głowica konwencjonalna).

Użytkownicy
• Rosja
• Armenia (Iskander-E)
• Białoruś
Zestawy Iskander-E kupiła Armenia w 2015 roku – prawdopodobnie jedynie ujawnione publicznie w 2016 roku dwie wyrzutnie z czterema pociskami. Przynajmniej dwa pociski z głowicami kasetowymi zostały użyte przez Armenię w ostatnim dniu działań podczas konfliktu o Górski Karabach w 2020 roku, przeciwko siłom azerskim w zdobytym mieście Şuşa, bez istotnych efektów. Władze armeńskie krytykowały po tej wojnie skuteczność Iskanderów, natomiast Rosja początkowo dementowała ich użycie przez Armenię.

Potencjalni nabywcy
• Syria
• Indie, Malezja, Zjednoczone Emiraty Arabskie
• Algieria, Korea Południowa, Kuwejt, Singapur, Wietnam

Użycie bojowe
Rosyjskie pociski Iskander-M zadebiutowały bojowo 12 sierpnia 2008 roku podczas wojny z Gruzją, ostrzeliwując miasto Gori. Rosja zaprzeczyła tym informacjom, lecz ujawniono w mieście szczątki pocisku z głowicą kasetową, przy braku w okolicy celów o znaczeniu militarnym. Informacje o ostrzale nimi innych celów w Gruzji nie zostały obiektywnie potwierdzone.

Rosja następnie używała pocisków Iskander-M podczas interwencji w wojnie domowej w Syrii. W 2021 roku Rosja ujawniła film z ich użycia, z którego wynikało, że został rażony między innymi w lutym 2016 roku cywilny cel w postaci szpitala w mieście Azaz, co w tamtym czasie dementowano.

Systemy bojowe Iskander-M i Iskander-K zostały użyte przez Rosję w czasie wojny z Ukrainą. Wystrzelone je m.in. z terytorium Białorusi podczas inwazji w lutym 2022 r.

Iskandery w kulturze masowej
Użycie bojowe Iskanderów w wojnie rosyjsko-gruzińskiej w zbeletryzowanej formie zawarte zostało w technothrillerze Kaukaskie epicentrum (M. Gawęda, wyd. Ender – WarBook, 2010).

Dane techniczne
Państwo: Rosja
Producent: Konstruktorskoje Biuro Maszynostrojenija (KBM), Kołomna, Rosja (rakieta)
Konstruktorskoje Biuro "Titan", Wołgograd, Rosja (wyrzutnia)
Nauczno-Issledowatielskij Institut Elektronnych Priborow (automatyka)
Inne nazwy: 9K720, SS-26 Stone
Typ pojazdu: samobieżny system rakietowy operacyjno-taktyczny
Trakcja: kołowa
Załoga: 2 os.
Prototypy: 1989-1991
Produkcja: od 2006
Wyprodukowanych: 140 egz. (wyrzutni)
Podwozie: MZKT-7930
Masa bojowa: 13 500 kg
Pocisk rakietowy
Typ: SRBM
Przeznaczenie: taktyczny pocisk balistyczny krótkiego zasięgu
Wyrzutnia: mobilny-drogowy
Status: aktywny
Długość: 7300 mm
Średnica: 920 mm
Masa startowa: 3750-3800 kg
Napęd: jednostopniowy silnik rakietowy (Iskander-M, E)
Paliwo: paliwo stałe
Prędkość: ~2100 m/s (Mach 6,3)
Zasięg:
• minimalny: 50 km
• Iskander-M: 380–499 km (zakładając ograniczenie INF)
• Iskander-E: 280 km
Masa głowicy: do 780 kg
Naprowadzanie: bezwładnościowe, z naprowadzaniem optycznym w fazie terminalnej
Celność: CEP: 30 m
Głowica:
• kasetowa,
• odłamkowo-burząca,
• termobaryczna,
• penetrująca,
• termojądrowa,
• elektromagnetyczna
Czas przejścia z położenia marszowego w położenie bojowe: 20 min
Czas odpalenia rakiety: 18 min
Liczba rakiet: 2 szt.


(C) OpisyBroni.pl
Wikipedia.org
War-Book.ru

_________________
no i jest!
Solidarni z Ukrainą


Pią, 15.03.2024, 0:13
Profil
Wyświetl posty z poprzednich:  Sortuj według  
Napisz nowy temat Odpowiedz  [ 73 posty(ów) ]  Idź do strony Poprzednia  1, 2, 3, 4


Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 6 gości


Nie możesz zakładać nowych tematów na tym forum
Nie możesz odpowiadać w tematach na tym forum
Nie możesz edytować swoich postów na tym forum
Nie możesz usuwać swoich postów na tym forum

Szukaj:
Skocz do:  
 cron

Wszelkie sugestie, opinie i uwagi proszę kierować na adres: administrator(at)samochodyswiata(dot)pl

Powered by phpBB3 © 2003-2018